Przyjaźń ciągle ważna

EWA PODSIADŁY-NATORSKA • dawno temu

Gonimy za miłością. Z czasem zaczynamy marzyć o stworzeniu rodziny, potem o dziecku. Niektórym do szczęścia potrzebne są również uciechy cielesne – flirty, romanse. A co z przyjaźnią? Czy w dzisiejszych czasach jest ważna? Tak! Okazuje się, że wciąż jest nadrzędną wartością dla wielu osób. Nawet, gdy doświadczamy przykrości ze strony najbliższych znajomych.

Nastoletnia internautka na jednym z forów dyskusyjnych zadała pytanie na temat przyjaźni. Dlaczego człowiek potrzebuje przyjaciół? Dziś mnie to nurtowało. Byłam sama i czułam się dość dziwnie. Zastanawiałam się – i wciąż się zastanawiam – czemu potrzebujemy przyjaciół? Odpowiedzi się posypały: bez przyjaciół byłoby nudno i smutno, bez nich nie da się żyć, przyjaciele nadają sens życiu, to jest zapisane w naszej psychice. Człowiek z natury jest zwierzęciem stadnym i potrzebuje kontaktu ze swoim gatunkiem.

Aleksandra niedawno przeprowadziła się z Grójca do Warszawy. W stolicy miała rozpocząć nowe, lepsze życie. Tymczasem nie przewidziała, że tak bardzo będzie brakować jej bliskich znajomych. – Nie znam tutaj nikogo, a moi dotychczasowi przyjaciele mieszkają daleko. Choć bywam w różnych miejscach, nie jest łatwo nawiązać stałą znajomość. Bardzo źle mi z tego powodu. Szukam pracy i czuję się samotna. Nie mam z kim wyjść na spacer czy wypłakać się na ramieniu – wyznaje Aleksandra.

O tym, jak dużą rolę w naszym życiu odgrywają przyjaciele, przekonała się również Magdalena z Radomia. – Rozstawałam się z chłopakami, zmieniałam pracę i kilka razy szkołę. Ale nigdy nie czułam się tak źle, jak wtedy, gdy moja najlepsza przyjaciółka wyjechała za granicę. Rozłąka z bliskimi znajomymi nigdy nie może być dobra – twierdzi Magdalena.

Popularne forum internetowe, które utworzono, aby pomóc osobom w depresji, pełne jest wpisów kobiet i mężczyzn poszukujących przyjaciół. Jedni twierdzą, że są nieśmiali. Inni chcą nawiązać kontakt ze swoją bratnią duszą. Jeszcze inni szukają kogoś do rozmowy albo wręcz prawdziwej przyjaciółki na dobre i na złe. Wszystkich łączy ogromna, szczera potrzeba posiadania przyjaciela.

Badania przeprowadzone przez jedną z najpopularniejszych polskich rozgłośni radiowych mówią, że najczęściej mamy jednego, dwóch prawdziwych przyjaciół. I mimo że większość z nas – jak wynika z tych badań – doświadczyła przykrości ze strony bliskich znajomych, nieustannie wierzy w prawdziwą przyjaźń. Taką, która trwa do końca życia.

O przyjaźń trzeba jednak dbać – i jest to zadanie dla wszystkich, którzy chcą pielęgnować ważne dla siebie znajomości. Nie należy jednak traktować przyjaźni jak źródła wysiłku. Dbaniem może być już samo słuchanie przyjaciela, gotowość do pomocy, dzielenie się uczuciami. – Warto także zapoznać się z najczęściej popełniamy błędami. I unikać ich w swoich relacjach z bliskimi – zwraca uwagę Anna Grabka, autorka książki Zbuduj trwałą i szczęśliwą przyjaźń. Chodzi m.in. o postawę wyrażającą brak zainteresowania, przerywanie czyjejś wypowiedzi, zmianę tematu rozmowy, pochopne rady, ocenianie czy przedwczesne przypuszczenia.

Wiele kobiet jest zdania, że przyjaźń damsko-damska nie istnieje. – Wiem to z własnego doświadczenia. Gdy zaczęło mi się powodzić, najlepsze koleżanki się ode mnie odwróciły. Kosztowało mnie to sporo łez – wyznaje Martyna z Kielc. A jednak – jak pokazują badania – prawdziwa przyjaźń jest dla nas ważniejsza od pieniędzy czy nawet… miłości. Już pod koniec lat 80. redaktorzy gazety Chicago Tribune przeprowadzili ciekawą ankietę, z której wynikło, że poczucie szczęścia najbogatszych ludzi świata było tylko nieznacznie wyższe od osób o przeciętnych zarobkach. Jeden z bogaczy zadeklarował nawet, że nie pamięta, kiedy w ogóle był szczęśliwy. Znacznie bardziej liczyła się za to dla nich przyjaźń.

Naukowcy z Uniwersytetu w Manchesterze twierdzą wręcz, że zakończenie przyjaźni jest dla nas trudniejsze niż rozpad związku. – Etyka przyjaźni jest w dzisiejszym społeczeństwie głęboko zakorzeniona, co sprawia, że zakończenie takiej znajomości może być bardzo ciężkie – stwierdziła prof. Carol Smart, szefowa socjologów nadzorujących badanie, w którym wzięło udział 200 osób w różnym wieku. Naukowcy doszli do wniosku, że rozstanie z przyjacielem wywołuje w nas frustrację, poczucie bycia zdradzonym czy utratę wiary w siebie.

W ciekawy sposób o przyjaźni pisze publicysta, mówca i terapeuta Alan Loy McGinnis w książce Sztuka przyjaźni: Przyjaźń jest podstawą każdej miłości. Ma też wpływ na inne ważne relacje w życiu. U ludzi, którzy nie mają przyjaciół, obserwuje się zmniejszoną zdolność do przeżywania jakiejkolwiek miłości. Mają oni tendencję do zawierania licznych małżeństw, zrażania do siebie członków rodziny, często też borykają się z kłopotami w pracy zawodowej.