Na Zachodzie już dwadzieścia lat temu poradzono sobie z tym problemem. Trzech brytyjskich psychiatrów: John Cox, Jenifer Holden i Ruth Sagovsky skonstruowali prosty kwestionariusz - Edynburską Skalą Depresji Poporodowej zwaną w skrócie EPDS (Edinburgh Postnatal Depression Scale). To zaledwie 10 pytań, na które kobieta odpowiada 6 - 8 tygodni po urodzeniu dziecka. Najczęściej wypełnia ten kwestionariusz w przychodni, gdzie leczy swoje maleństwo lub na spotkaniu z ginekologiem czy położną środowiskową.
Niestety, w Polsce żadna z placówek zdrowia nie używa jeszcze EPDS. Póki się to nie zmieni, zapraszamy do wydrukowania i wypełnienia kwestionariusza, który zamieszczamy poniżej. To proste:
Droga mamo!
Wypełnij kwestionariusz samodzielnie, bez konsultacji z rodziną, 6-8- tygodni po porodzie.
Masz 10 pytań i na wszystkie musisz odpowiedzieć. Pomogą ci w tym cztery gotowe odpowiedzi pod każdym z pytań.
Zakreśl taką odpowiedź, która najlepiej opisuje twoje emocje odczuwane w ciągu ostatnich 7 dni.
Jeśli będziesz miała 12 lub więcej punktów (jak liczyć punkty dowiesz się z instrukcji pod kwestionariuszem), zgłoś się do lekarza.
Edynburska Skala Depresji Poporodowej - kwestionariusz
Imię i nazwisko:
Adres:
Wiek dziecka:
Ponieważ ostatnio urodziłaś dziecko, chcielibyśmy wiedzieć, jak się czujesz. Proszę, podkreśl odpowiedź, która najlepiej oddaje twoje uczucia podczas ostatnich 7 dni (a nie tylko w dniu dzisiejszym).
Oto przykład odpowiedzi:
Czuję się szczęśliwa:
Tak, przez cały czasTak, przez większość czasu Nie, niezbyt często Nie, nigdy
Zaznaczona odpowiedź oznacza, że w ciągu ubiegłego tygodnia czułaś się przeważnie szczęśliwa. Proszę, udziel w podobny sposób odpowiedzi na 10 podanych niżej pytań.
W ciągu ostatnich 7 dni:
1. Potrafiłam śmiać się z różnych spraw i dostrzegać ich jasną stronę
W takim samym stopniu jak zawsze Niezupełnie tak samo jak dawniej Zdecydowanie mniej niż dawniej Nie potrafiłam
2. Z radością wypatrywałam przyszłych zdarzeń i spraw:
W takim samym stopniu jak zawsze W nieco mniejszym stopniu niż dawniej Zdecydowanie mniej niż dawniej Praktycznie w ogóle nie
3.* Miałam nieuzasadnione poczucie winy, gdy coś się nie udawało:
Tak, w większości przypadków Tak, w niektórych przypadkach Niezbyt często Nie, nigdy
4. Czułam się zmartwiona lub wylękniona bez specjalnego powodu:
Nie, nigdy Raczej nie Tak, czasami Tak, bardzo często
5.* Czułam się przerażona lub wpadałam w panikę bez specjalnego powodu:
Tak, dość często Tak, czasami Nie, nie bardzo Nie, nigdy
6.* Przytłaczały mnie różne sprawy:
Tak, przez większość czasu i nigdy nie umiałam sobie z nimi poradzić Tak, czasami nie potrafiłam radzić sobie tak dobrze jak dawniej Nie, przez większość czasu radziłam sobie zupełnie nieźle Nie, radziłam sobie tak samo dobrze jak dawniej
7.* Czułam się tak nieszczęśliwa, że miałam trudności ze snem:
Tak, przez większość czasu Tak, czasami Niezbyt często Nie, nigdy
8.* Byłam smutna i czułam się przygnębiona:
Tak, przez większość czasu Tak, dość często Niezbyt często Nie, nigdy
9.* Czułam się tak nieszczęśliwa, że wybuchałam płaczem:
Tak, przez większość czasu Tak, dość często Tylko czasami Nie, nigdy
10.* Przychodziło mi do głowy, by zrobić sobie krzywdę:
Tak, dość często Czasami Praktycznie nigdy Nigdy
***
Odpowiedzi punktuje się: 0, 1, 2 i 3, zgodnie z rosnącym nasileniem objawów.
Punkty oznaczone gwiazdką ocenia się w kolejności odwrotnej (tj. 3, 2, 1, 0).
Całkowitą punktację uzyskuje się sumując wszystkie punkty z 10 odpowiedzi.
Kobiety, które uzyskają graniczną ilość punktów 12 -13 prawdopodobnie cierpią na depresję poporodową o różnej ostrości. 30 punktów to maksimum oznaczające ciężką depresję.
Prawa autorskie EPDS
Kwestionariusz EPDS po raz pierwszy opublikowany został w artykule: Cox J.L., Holden J.M., Sagovsky R. (1987). Detection of postnatal depression: development of the 10-item Edinburgh Postnatal Depression Scale. British Journal of Psychiatry, 150, 782 -786.
Polskie tłumaczenie (dokonane przez dr hab. n. przyr. Marię Bnińską) ukazało się w książce autorstwa Meir Steiner i Kimberly Yonkers Depresja u kobiet (1999). Gdańsk: Via Medica.
