Zielona herbata

Zielona herbata jest jednym z najstarszych napojów na świecie. Pierwsze wzmianki o niej pochodzą z Chin sprzed około 4700 lat. W Europie pojawiła się dopiero w XVII wieku, ale nie zdobyła zbyt wielkiej popularności, ponieważ została wyparta przez herbatę czarną, w której szczególnie rozsmakowali się Anglicy.

Herbatę zieloną pozyskuje się z tego samego krzewu herbacianego co czarną. Różny jest jednak proces obróbki technologicznej liści herbacianych. Czarna herbata powstaje w wyniku poddania liści fermentacji. Zielona herbata powstaje z liści, które ogrzewa się na parze, zwija i następnie suszy. Dzięki temu zachowuje ona dużo więcej cennych składników, a jej napar ma odmienny smak i kolor niż napar z czarnej herbaty.

Zielona herbata zawiera sporą ilość witaminy C i rutynę, zwaną również witaminą P, która wspomaga działanie witaminy C. Rutyna wzmacnia również ścianki włosowatych naczyń krwionośnych, zapobiegając powstawaniu sińców i wybroczyn. Dodatkowo w naparze zielonej herbaty znajdziemy również witaminę A, witaminy z grupy B, witaminę K oraz spore ilości manganu i fluoru.

Ze względu na zawartość kofeiny zielona herbata jest napojem pobudzającym i jak twierdzą niektórzy jej smakosze, wzmagającym koncentracje i pamięć. Kofeina z herbaty wchłania się do krwiobiegu wolno, wolniej niż kofeina z kawy, ale za to jej działanie jest dłuższe.

W zielonej herbacie występuje wiele polifenoli o właściwościach przeciwutleniających, takich jak katechiny i epikatechiny. Są to jedne z najsilniej działających przeciwutleniaczy, które mają zdolność neutralizowania wolnych rodników działających destrukcyjnie na komórki ludzkiego organizmu. Szkodliwe działanie wolnych rodników może zapoczątkować stan zapalny, przyspieszyć proces starzenia się organizmu, a nawet być przyczyną nowotworu.

Regularne picie zielonej herbaty może chronić przed zawałem serca, zakrzepami i chorobą wieńcową, a także zapobiegać rozwojowi miażdżycy. Związki zawarte w zielonej herbacie wpływają na czynniki krzepnięcia krwi, mogą zapobiegać aktywacji i zlepianiu się płytek, więc zmniejszają ryzyko powstawania zakrzepów i przyspieszają rozpuszczanie już istniejących. Polifenole obecne w zielonej herbacie hamują odkładanie się cholesterolu w ścianach tętnic, więc szczególnie wskazane jest picie zielonej herbaty po tłustych posiłkach.

Duże nadzieje budzi przeciwnowotworowe działanie polifenoli z zielonej herbaty. Badania przeprowadzone w Chinach, Japonii i USA wykazały, że zielona herbata hamuje powstawanie różnych rodzajów raka u zwierząt doświadczalnych. W doświadczeniach przeprowadzonych na Uniwersytecie w Rutgers (USA) stwierdzono, że podawanie myszom zielonej herbaty (parzonej tak samo jak dla ludzi) zmniejsza u nich ryzyko raka skóry o 87%, żołądka – o 58% i płuc – o 56 %.

Zielona herbata może być skutecznym środkiem chroniącym organizm przed infekcjami. Związane jest to z dużą zawartością witaminy C i przeciwwirusowym działaniem polifenoli.

Regularne picie zielonej herbaty bardzo korzystnie wpływa na stan zębów i dziąseł. Zawiera ona znaczne ilości fluoru, który zmniejsza ryzyko powstawania próchnicy. Dodatkowo polifenole występujące w herbacie wykazują działanie przeciwbakteryjne, szczególnie korzystne w zapobieganiu tworzeniu się płytki nazębnej i chorobom dziąseł. W odróżnieniu od czarnej herbaty zielona nie pozostawia na zębach brzydkiego brązowego nalotu.

Wysuszony ekstrakt z zielonej herbaty jest częstym składnikiem różnorodnych środków wspomagających odchudzanie. Nie należy jednak pokładać dużych nadziei w odchudzających właściwościach zielonej herbaty. Na pewno ma ona działanie moczopędne i w ten sposób wspomaga organizm w szybszym pozbywaniu się zbędnych produktów przemiany materii. Usprawnia również metabolizm i trawienie, ponieważ wzmaga wydzielanie enzymów trawiennych i pracę wątroby. Nie można jednak oczekiwać, że zielona herbata w cudowny sposób pozwoli nam zrzucić zbędne kilogramy.

Zieloną herbatę należy zaparzać w odpowiedni sposób, aby wydobyć jej aromat i dobroczynne własności. Należy pamiętać, że do przygotowania zielonej herbaty nie wolno używać wrzątku, ale wody o temperaturze 70–80 stopni (po zagotowaniu woda powinna ostygnąć przez około 5 minut). Do dzbanka należy wsypać herbatę w ilości około 1 płaskiej łyżeczki na 1 filiżankę i zalać ją gorącą wodą. Po 2–3 minutach zaparzania herbata działa pobudzająco, po 3–8 minutach bardziej łagodnie, odprężająco. Możliwe jest dwu-, a nawet trzykrotne zaparzanie tych samych listków.