Skąd się bierze głód?

Zarówno odczuwanie sytości, jak i głodu jest regulowane przez wiele ośrodków i substancji. Głównym "centrum dowodzenia” jest rejon mózgu określany mianem podwzgórza. Uważa się, że część boczna podwzgórza odpowiada za odczuwanie głodu, część brzuszno-przyśrodkowa stanowi natomiast swoisty ośrodek sytości.

W przypadku uszkodzenia części bocznej (np. na skutek doznanego urazu głowy) może dojść do zahamowania uczucia głodu (tak zwanej afagii). Odwrotną sytuację obserwujemy, gdy uszkodzenie dotyczy części brzuszno-przyśrodkowej – charakterystyczne jest wtedy nadmierne poszukiwanie i spożywanie pokarmu (czyli hiperfagia). Zaburzenia te dotyczą jednak rzadkich sytuacji będących następstwem doznanych urazów, chorób. 

Sygnały motoryczne

Każdy z pewnością  doświadczył sytuacji, gdy spożycie dużej ilości jedzenia powodowało, że nie mógł sięgnąć po nic więcej. Spożyty pokarm przemierza pewną drogę w przewodzie pokarmowym i gdy dociera do żołądka, powoduje rozciąganie jego ścian, co jest sygnałem hamującym dalszą konsumpcję.  Przeciwną sytuację obrazuje „burczenie w brzuchu”, które spowodowane jest skurczami żołądka i przekazuje informację, że żołądek jest pusty.

Sygnały metaboliczne

Sygnały metaboliczne związane są ze stężeniem we krwi substancji, takich jak: glukoza, aminokwasy czy wolne kwasy tłuszczowe.Podwyższenie stężenia glukozy we krwi po spożyciu posiłku powoduje uczucie sytości i utratę chęci dalszego jedzenia. W przypadku gdy przez dłuższy czas nie spożywamy posiłku, dochodzi do spadku stężenia glukozy we krwi i wystąpienia odczucia głodu. Może to wyjaśniać, dlaczego osoby podejmujące głodówki po pewnym czasie wręcz „rzucają się na jedzenie”. Podobnie kiedy przez cały dzień rezygnowaliśmy z jedzenia lub nie mieliśmy czasu na posiłek – wieczorem lodówka zostanie ograbiona z zawartości ze zdwojoną siłą. 

Sygnały termiczne

Z pewnością  każdy zdaje sobie sprawę z tego, że energia uzyskana ze spożytych produktów niezbędna jest do utrzymania prawidłowej ciepłoty ciała. Gdy większość czasu spędzamy w upalnym miejscu bądź dopadła nas gorączka – nie mamy ochoty na spożywanie obfitych posiłków. Odwrotną sytuację można zaobserwować, gdy jest nam zimno – wtedy częściej stajemy się głodni.

Sygnały hormonalne 

W regulacji apetytu i sytości biorą udział także hormony. Przykładem może być cholecystokinina (CCK), która jest hormonem wydzielanym przez ścianę jelita. Główne działanie CCK polega na: stymulowaniu skurczu pęcherzyka żółciowego (żółć powoduje emulgację tłuszczów, czyli rozdzielenie ich na drobniejsze cząsteczki, co zwiększa powierzchnię działania enzymów trawiennych) czy rozszerzaniu żołądka (rozszerzenie żołądka powoduje zaprzestanie dalszej konsumpcji).

Za uczucie głodu odpowiedzialne są:

-skurcze żołądka,
-niskie stężenie glukozy we krwi,
-dużo wolnych kwasów tłuszczowych we krwi,
-małe zapasy tkanki tłuszczowej,
-niska temperatura otoczenia i ciepłota ciała.

Na naszą konsumpcję  wpływają także inne czynniki: stres (u jednych „zajadany”  jest  kolejnymi tabliczkami czekolady, u innych uniemożliwia spożycie czegokolwiek, aż do ustania czynnika wywołującego ten stres), czynniki kulturowe, religijne, zastosowane leczenie farmakologiczne, zwyczaje żywieniowe panujące w danej rodzinie (np. obfite obiady niedzielne).

Więcej przeczytacie na AbcOdchudzanie.plAutor: Katarzyna Mazowska