Sole mineralne

Sole mineralne to termin określający sole znajdujące się w organizmach żywych – ludzkich, zwierzęcych, a także w roślinach. Ponieważ sole pełnią ważne funkcje w organizmie ludzkim (budulcową i regulatorową), powinny znajdować się w diecie dla zdrowia. Przyczyny niedoborów soli mineralnych należy szukać w nieodpowiedniej diecie. Nie jest to jednak jedyna przyczyna powstawania niedoborów. Również duża potliwość, biegunka i wymioty, a także nadmierne wydalanie powodują utratę pierwiastków z organizmu.

Podział soli mineralnych

Sole mineralne występują w naturze – w organizmach żywych i w produktach pochodzących z naturalnych upraw. W organizmie człowieka sole zajmują 4% objętości i pełnią ważne funkcje. Regulują wszystkie procesy zachodzące w organizmie i wchodzą w skład wszystkich jego narządów i tkanek. Dlatego też nie można dopuścić do niedoborów soli mineralnych i trzeba uzupełniać je z dietą.

Sole mineralne w organizmie dzielą się na dwie grupy:

• mikroelementy (mikroskładniki),
• makroelementy (makroskładniki).

Makroelementy to pierwiastki chemiczne, których jest więcej niż mikroelementów, mimo tego że w organizmie występują w małych ilościach. Niedobory makroelementów w organizmie skutkują poważnymi zaburzeniami fizjologicznymi. Do makroelementów zaliczamy węgiel, tlen, wapń, azot.

I jeżeli makroelementy występują w organizmie w małych ilościach, tak mikroelementy występują w ilościach śladowych. Wśród mikroelementów można znaleźć bor, chrom, cynę, cynk, fluor, jod, kadm, kobalt, krzem, lit, mangan, molibden, nikiel, selen, wanad, żelazo. Do najważniejszych soli mineralnych zaliczamy chlorek sodu, sole magnezu i sole wapnia.

W organizmie człowieka dorosłego przeciętnie znajduje się:

• chlor – 90–100 g;
• chrom – 1–6 mg;
• cynk – 1600–2300 mg;
• fosfor – 700–900 g;
• jod – 90–100 g;
• kobalt – 1,1–1,5 mg;
• magnez – 25–35 g;
• mangan – 10–20 mg;
• miedź – 60–80 g;
• potas – 110–140 mg;
• siarka – 120–200 g;
• sód – 90–100 g;
• wapń – 1200 g;
• żelazo – 3500–4500 mg.

Organizm ludzki sam nie suplementuje soli mineralnych, w związku z tym należy dostarczać je wraz z pożywieniem. Zdrowe nawyki żywieniowe oraz przestrzeganie diety dla zdrowia uchronią organizm przed zgubnymi skutkami niedoborów pierwiastków.

Rola soli mineralnych

Sole mineralne pełnią wiele zadań w organizmie człowieka: budują kości, zęby, skórę, włosy, wchodzą w skład hemoglobiny, mioglobiny, tyroksyny, witaminy B12, enzymów, biorą udział w gospodarce wodno-elektrolitowej organizmu, budują układ nerwowy, kostny, mięśniowy, pomagają utrzymać równowagę kwasowo-zasadową.

Przyczyny ubożenia organizmu z soli mineralnych:

• niedobory wynikające z diety,
• ciąża,
• karmienie piersią,
• intensywny wzrost,
• infekcje,
• odwodnienia organizmu,
• dieta wegetariańska lub niskobiałkowa.

Niedobory soli mineralnych powodują biegunkę, nudności, wymioty, nadmierną potliwość. Powyższe dolegliwości stanowią zarówno skutek, jak i przyczynę niedoborów soli mineralnych. Właściwa dieta, wzbogacanie posiłków o warzywa i owoce pomagają utrzymać odpowiednią ilość minerałów i zachować zdrowie i urodę.