Rozsądna dieta wegańska jest zdrowa i odpowiednia na każdym etapie życia?
DANUTA CAPIGA • dawno temuWeganie tak jak kiedyś wegetarianie budzą u niektórych wewnętrzny sprzeciw. Dieta wegańska ma tylu zwolenników co przeciwników i trudno ten spór rozstrzygnąć na korzyść którejś z grup. Czy jest zdrowa i przede wszystkim dla każdego na każdym etapie rozwoju? Na te pytanie odpowiada nasza ekspertka dietetyk Agnieszka Boryna.
Kiedyś wegetarianizm budził wiele emocji. Potem weganizm oburzał bardziej. A jak jest teraz, czy nadal dziwimy się, gdy ktoś przyznaje, że jest weganinem?
— Mimo iż coraz częściej mówi się na ten temat, zaskoczenie będzie budziła osoba będąca na takiej diecie. Jest to nieco problematyczne ze względów społecznych. Spotkania u znajomych są pierwszą trudnością, gdyż przygotowanie smacznego posiłku wegańskiego nie jest rzeczą łatwą. Osoby gotujące dla siebie mają już wprawę i nie stanowi to dla nich trudności, natomiast osoby odżywiające się wszystkimi grupami produktów, mają ciężki orzech do zgryzienia, gdy nagle mają ugotować coś wegańskiego.
Oficjalne stanowisko Ministerstwa Zdrowia mówi o tym, że dieta wegańska prowadzona w sposób prawidłowy jest zdrowa na każdym etapie życia, także ciąży i niemowlęctwa. Ale co to znaczy prowadzona w sposób prawidłowy?
— Po pierwsze nie mogę zgodzić się z tym stwierdzeniem. Dieta wegańska nie jest dla każdego. Mogą ją stosować wyłącznie osoby o nienagannym zdrowiu. Nie rekomendowałabym tej diety kobietom w ciąży czy matkom karmiącym. Dziecko w łonie matki jak i nowo narodzone stale się rozwija i rośnie. Potrzebuje mnóstwa niezbędnych składników odżywczych, w tym tłuszczów. Tłuszcz i to nie tylko roślinny ale również odzwierzęcy jest konieczny do prawidłowego rozwoju chociażby komórek. Tak zbilansowany pokarm powinien być dostarczony w trakcie życia płodowego jak i poprzez mleko matki. Prawidłowy sposób czyli odpowiednia proporcja pomiędzy wszystkimi składnikami pokarmowymi. Białko, którego źródłem będą strączki, orzech i nasiona. Tłuszcz w tym wypadku roślinny taki jak: olej z awokado, kokosowy, oliwa z oliwek, olej lniany, rzepakowy. Węglowodany złożone, których źródłem są przede wszystkim zboża oraz nasiona.
Jak powinno odżywiać się wegańskie dziecko w różnych etapach życia?
— Na wszystkich etapach życia każde dziecko nie tylko wegańskie nie powinno spożywać cukru. Słodycze i kolorowe napoje oraz fast foody powinny być wykluczone. Przypominam tyjemy od cukru ale nigdy od tłuszczu. Wróćmy do naszych przodków, oni cukru nie znali. Cukier jest wynalazkiem XX wieku i jak się szybko okazało zgubnym uzależniaczem. Rekomenduję natomiast na każdym etapie życia produkty ekologiczne. Natomiast według mojej wiedzy i doświadczenia żadnemu rozwijającemu się dziecku nie zaleciłabym diety wegańskiej. Młody organizm potrzebuje zarówno białka roślinnego jak i zwierzęcego oraz dobrych tłuszczów do prawidłowego rozwoju. W przypadku dzieci unikałabym również soi. Praktycznie nie ma upraw, które nie byłyby uprawą GMO, po drugie soja zawiera fitohormony, które są zbędne na tym etapie życia.
Czy wegańska dieta nie zagraża ciężarnej matce i dziecku?
— Dziecko w łonie matki intensywnie się rozwija. Organizm wie lepiej, co jest mu potrzebne do prawidłowego rozwoju i tych składników będzie szukał. Niestety dieta wegańska ich nie dostarczy. Dlatego rozwijający się maluch będzie "kradł" te składniki z organizmu matki i tym samym skutecznie ją osłabi. Brak tłuszczu, to brak cholesterolu, którego nie powinniśmy się w ogóle obawiać. Cholesterol jest prekursorem hormonów, składnikiem budulcowym błon komórkowych. Sam tłuszcz jest m.in.: nośnikiem witamin takich jak: A, D, E i K. Bez tłuszczu te witaminy w ogóle się nie przyswoją. Oczywiście oleje roślinne nam pomogą w przyswojeniu tych witamin, jednak cholesterolu już nie dostarczą. Brak pełnowartościowego białka w diecie utrudni prawidłowy rozwój tkanki mięśniowej w organizmie. Tkanka mięśniowa to nie tylko mięśnie szkieletowe ale również narządy wewnętrzne.
Czy każdy może zostać weganinem? Są jakieś przeciwwskazania?
— Zdecydowanie ta dieta nie jest dla każdego. Może być ona praktykowana wyłącznie przez osoby cieszące się doskonałym zdrowiem. Tej diety na pewno nie mogą stosować osoby z chorobami autoimmunologicznymi. A takich osób niestety jest coraz więcej. Nie mogą one spożywać: warzyw strączkowych, orzechów, pestek i przede wszystkim produktów pełnoziarnistych. Składniki zawarte w tych produktach zaostrzają autoagresję organizmu. Więc z takiej diety zostałoby niewiele do spożycia. Proszę pamiętać, że nasi przodkowie spożywali produkty odzwierzęce. Oczywiście nie na taką skalę jak człowiek współczesny. Nie było tak łatwego dostępu, a produkty były w 100% ekologiczne.
Czy takie odżywianie jest zdrowe?
— Osobiście mam sporo wątpliwości. W doborze odpowiedniej diety zawsze kieruję się potrzebami organizmu. Zdrowie jest najważniejsze a organizm na poszczególne niedobory zareaguje dopiero po długim czasie. Do prawidłowego funkcjonowania potrzebujemy dostarczyć organizmowi również pełnowartościowego białka. Jest to możliwe w połączeniu produktów roślinnych ze zwierzęcymi. Wyjątek stanowi białko jaja kurzego, które zawiera wszystkie niezbędne do rozwoju organizmu aminokwasy. Rozpatrywanie diety wegańskiej w kategoriach zdrowia jest kwestią dyskusyjną.
Ten artykuł nie ma jeszcze komentarzy
Pokaż wszystkie komentarze