„Okno z widokiem”, Magdalena Kordel

W literaturze kobiecej znaleźć można tematy poważne i błahe, dotyczące codzienności i spraw doniosłych, uniwersalnych, dotykających kobiecej duchowości. Każdy temat dla współczesnych czytelniczek może być równie atrakcyjny: wszystko zależy od poziomu pisarskiego autora. Dlatego na powieści dla kobiet powinniśmy patrzeć krytycznym okiem i oceniać je tak, jak wszystkie teksty beletrystyczne. Warto więc z tej perspektywy przyjrzeć się powieści Okno z widokiem. Akcja książki Magdaleny Kordel dzieje się w miejscu podobnym do tego, które znamy np. z Domu nad rozlewiskiem Małgorzaty Kalicińskiej. Główna bohaterka, doktor archeologii, przyjeżdża do swojej babki, aby odpocząć od problemów związanych z pracą na uczelni (jedna z koleżanek Róży rzuciła na nią fałszywe oskarżenia). Podróż do małego miasteczka o wdzięcznej nazwie Malownicze to dla kobiety pretekst, by wrócić pamięcią do szczęśliwego dzieciństwa i wyjątkowych relacji z rodziną. Starsza kobieta była dla naszej bohaterki kimś w rodzaju dobrej czarodziejki, „wiedźmy”, posiadającej niezwykłą moc leczenia ziołami (to dzięki opowieściom babci dziewczyna zaczęła się zastanawiać nad tym, czy diabeł istnieje). Rodzice Róży byli nieco zaniepokojeni jej zainteresowaniami , bo dziewczyna biegała po wsi szukając miejsc, w których diabeł zmagał się ze świętym Antonim. Później, już jako osoba dorosła, Róża powraca do Malowniczego, mając nadzieję, że tu odnajdzie spokój ducha. Tak się nieszczęśliwie składa, że w miejscu, gdzie stoi czczona przez mieszkańców kapliczka, ma zostać wybudowany magazyn. Róża postanawia walczyć z inwestorem. Sprowadza na wieś studentów archeologii, którzy właśnie tam odkryją tajemnicze uroczysko, podobno opanowane przez nadprzyrodzone moce. Tak w skrócie wygląda fabuła całkiem dobrze zapowiadającej się książki. Niestety, lektura Okna z widokiem jakoś nam się nie klei. Zaglądamy na sąsiednią stronę, czekając na to, czy coś się wreszcie wydarzy. A tu nic.

Magdalena Kordel swoją powieść zbudowała tak, byśmy poczuli wyjątkową magię miejsca, jakim jest Malownicze. Rzeczywiście jest tak, że żyjąc w świecie z betonu odczuwamy potrzebę bycia bliżej natury, doświadczenia czegoś niezwykłego, duchowego, mistycznego. Właśnie taki efekt chciała osiągnąć autorka książki. Pomysł jak najbardziej ciekawy, ale w Oknie z widokiem wszystko płynie zdecydowanie za wolno, jakby autorka miała mnóstwo pomysłów, ale nie wiedziała, jak je wykorzystać fabularnie. Ciekawą „propozycją” jest postać babci – dziwnej, tajemniczej kobiety, którą nie możemy „rozgryźć”, zastanawiając się, czy rzeczywiście staruszka kontaktuje się z diabłem, czy może jest tylko świetną zielarką i aktorką. Kapitalnym pomysłem jest uroczysko, w którym dzieją się dziwne rzeczy, związane z prastarymi wierzeniami, tlącymi się gdzieś pod powierzchnią oficjalnej, chrześcijańskiej religijności. Kordel opisała również klimat małej polskiej wioseczki, w której wszyscy teoretycznie wszystko o sobie widzą, a tak naprawdę skrywają życiowe tajemnice, o których nie wie nawet ksiądz proboszcz. Ciekawa jest również główna bohaterka – osoba wykształcona, inteligenta, pewna siebie – kobieta, która w pewnym momencie doświadcza życiowych przykrości, z którymi nie wie, jak sobie radzić. Widzimy więc, jak podróż w krainę dzieciństwa staje się dla niej źródłem życiowej energii. Cóż z tego, kiedy przez książkę musimy dosłownie się przedzierać.

Z całą pewnością nie chodzi o to, by autorka pisała książki przypominające teledysk z MTV. Literatura rządzi się swoimi prawami, próbując wciągnąć czytelnika w podróż do innego świata, w którym wszystko musi być precyzyjne, spójne i przez to przekonujące. Co nie znaczy, że powieść musi przypominać filozoficzny traktat, przesycony nudnymi refleksjami i nieżyciowymi dialogami. W dobrze skrojonym fabularnym świecie na wszystko powinno znaleźć się miejsce. Powieść Okno z widokiem ma pod tym względem braki, które dobrze piszącej autorce (a taką niewątpliwie jest Magdalena Kordel) łatwo będzie uniknąć, tworząc kolejną książkę. Czekamy na efekty.