Sierpniowe przysmaki - brzoskwinie i morele

Brzoskwinie uprawiane są od ponad 4000 lat. Pochodzą z Dalekiego Wschodu, a za ich ojczyznę uważa się przede wszystkim Chiny. W Europie uprawę tych owoców zapoczątkowali Rzymianie w I wieku naszej ery. Potem uprawa brzoskwiń rozszerzyła się najpierw na kraje Europy Południowej, a później dalej na północ kontynentu. W Polsce uprawę brzoskwiń rozpoczęto około VIII wieku. Obecnie największymi eksporterami tych owoców są Włochy, Francja, Hiszpania, Grecja, a także kraje Ameryki Południowej, Australia, Chiny i Kalifornia (USA). W Polsce najlepsze warunki dla uprawy brzoskwiń są w południowych i zachodnich regionach kraju.

Brzoskwinie należą do owoców o bardzo dużych walorach żywieniowych. Przede wszystkim są cennym źródłem beta-karotenu, pomarańczowego barwnika roślinnego, który jest prowitaminą (prekursorem) witaminy A. Oznacza to, że w zależności od potrzeb organizmu może zostać przekształcony w wątrobie w witaminę A. Obok witamin C i E beta-karoten należy do najsilniejszych antyutleniaczy, stanowiących ochronę organizmu przed działaniem wolnych rodników. W związku z tym chroni przed rozwojem chorób układu krążenia, opóźnia proces starzenia i zmniejsza ryzyko rozwoju nowotworów. Beta-karoten gromadzi się w skórze, nadając jej ładny, lekko opalony odcień, i wykazuje działanie ochronne przeciw promieniowaniu UV. Brzoskwinie zawierają również witaminy z grupy B (najwięcej B1, B2 i PP) oraz niewielkie ilości witaminy C. Są także bogate w składniki mineralne, przede wszystkim żelazo, magnez i wapń.

Brzoskwinie są owocami łatwo strawnymi i przyswajalnymi. Mają działanie zasadotwórcze i moczopędne, więc polecane są chorym na reumatyzm i schorzenia układu moczowego. Zawierają około 40 kcal w 100 g, więc są niskokaloryczne, a dodatkowo sycące ze względu na dużą zawartość błonnika pokarmowego. Dlatego też z powodzeniem można polecać je osobom dbającym o linię. Jako bardzo dobre źródło błonnika mogą działać skutecznie przy uporczywych zaparciach i przyczyniać się do obniżenia poziomu cholesterolu we krwi.

Morele pochodzą z Azji Centralnej i Wschodniej. W Chinach uprawiane są już od ponad 3000 lat, a do Europy dotarły dopiero na początku ery chrześcijańskiej. Największymi producentami moreli są Włochy, Hiszpania, Grecja, Francja, Izrael i Kalifornia. W Polsce ich uprawa udaje się najlepiej w południowej części kraju, choć niestety często zdarza się, że są one niszczone przez wiosenne przymrozki.

Morele, nie tak okazałe jak ich „kuzynki” brzoskwinie, są jednak od nich znacznie bogatsze w składniki odżywcze. Przede wszystkim mają prawie czterokrotnie wyższą zawartość beta-karotenu i stanowią jedno z najlepszych źródeł tego składnika. Zawierają również likopen, inny bardzo silny antyutleniacz, któremu przypisuje się wyjątkowo skuteczne działanie przeciwnowotworowe. Są dobrym źródłem żelaza, wapnia, fosforu i potasu. Znajdziemy w nich także witaminy z grupy B oraz witaminę C. Ze względu na dużą zawartość żelaza i witamin ułatwiających jego wchłanianie morele są często zalecane w diecie osób z niedokrwistością.

Morele mają większą zawartość cukru niż brzoskwinie, z czego wynika ich nieco wyższa wartość kaloryczna (ok. 50 kcal w 100 g). Owoce te, ponieważ są niezwykle odżywcze, zaleca się szczególnie osobom zmęczonym, osłabionym, rekonwalescentom i kobietom w ciąży.

Świeże brzoskwinie i morele bardzo służą naszej urodzie. Zawarty w nich zestaw witamin i soli mineralnych wpływa bardzo korzystnie na kondycję skóry i włosów. Dodatkowo można wykorzystywać te owoce jako naturalny kosmetyk, sporządzając z nich maseczkę. Obrane ze skórki owoce wystarczy lekko rozgnieść, taką papkę nałożyć na twarz i zmyć po około 20 minutach. Maseczka polecana jest szczególnie dla suchej skóry, ponieważ działa odżywczo, dodatkowo poprawiając koloryt cery. Nie jest wskazana przy cerze alergicznej i wrażliwej.