Białko a wegetarianizm

Białka odgrywają kluczową rolę w budowaniu i regenerowaniu ciała. Ale od tego, jakie jest przeznaczenie danego rodzaju białka zależy, czy uczestniczy we wzroście paznokcia, czy mięśni.

Białka zbudowane są bowiem z aminokwasów, które w różnych kombinacjach łączą się łańcuchy, dzięki czemu powstają białka o odmiennych właściwościach. Niektóre łańcuchy aminokwasów są produkowane przez własny organizm, a niektóre organizm może uzyskać jedynie z pożywienia. Każda komórka zwierzęca i roślinna zwiera białko, różna jest jednakże jego jakość i ilość.

Najwartościowsze biologicznie białko, które dostarcza wszystkich niezbędnych organizmowi aminokwasów zwierają: mięsa, ryby i jaja. Znacznie niższą wartość dla organizmu człowieka przedstawiają białka pochodzenia roślinnego, przy czym soja plasuje się pomiędzy pierwszą a drugą grupą pożywienia skategoryzowaną jako źródła białka I i II jakości.

Z powyższych względów wegetarianie i osoby, które bardzo rzadko jedzą mięso, bo po prostu im nie smakuje, muszą umiejętnie komponować dietę, by z innych źródeł pozyskać białko. Każdy wegetarianin wie, że brak białka pochodzenia zwierzęcego musi rekompensować dietą zawierająca dużo soi, roślin strączkowych, orzechów, zbóż oraz nabiału. Nie wszyscy jednak uświadamiają sobie dobroczynną dla ich organizmu rolę jaj, które przecież są składnikiem ciast, makaronów, lodów, chleba i które, lepiej niż warzywa i inne źródła białka pochodzenia roślinnego, rekompensują wykluczenie z diety mięs i ryb.Ale żeby jaja kurze pokryły nasze dzienne zapotrzebowanie na wszystkie rodzaje aminokwasów, musielibyśmy ich zjeść aż 8. Ponieważ dieta taka z innych powodów jest niezdrowa, nie mówiąc o tym, że większość osób nie jest w stanie zjeść więcej niż 2–3 jaja dziennie, naczelnym celem wegetarianizmu jest takie skomponowanie diety, by z innych źródeł pozyskać wysokowartościowe białka, tj. zawierające możliwie dużo różnego typu aminokwasów. Wielu lekarzy uważa, że jest to możliwe, natomiast większość uważa, że wartość białek pochodzenia roślinnego jest zbyt niska i nawet ich duża ilość nie może zastąpić białek pochodzących z mięs, ryb i jaj, co potwierdzają ich obserwacje: wegetarianie częściej cierpią na anemię, mają słabsze zęby, a wśród kobiet wcześniej i szybciej rozwija się osteoporoza. Należy też stwierdzić, iż nie jest zamknięta lista negatywnych skutków diety, z której wykluczono mięso i ryby, ponieważ niezbadany jest wpływ diety wegetariańskiej na zdrowie dzieci i kolejnych pokoleń osób odżywiających się w ten sposób.

Bardziej jednoznacznie niż źródła pochodzenia białka można wskazać jego rekomendowaną przez dietetyków ilość. Produkty bogate w proteiny, takie jak mięso, ryby, jaja, soja, groch, powinny stanowić 10–15% spożywanego jedzenia, a więc ok. 50g dziennie. Nie ilość, lecz jakoś białka jest zatem kwestią, na którą warto zwrócić uwagę.

Potrzeba codziennego spożywania białka jest warta podkreślenia, ponieważ ciało nie magazynuje białka. Nie będąc wegetarianką, wystarczy jeść regularnie i różnorodnie, by w pełni zaspokajać zapotrzebowanie organizmu na proteiny.