Późne macierzyństwo

Najpierw chcą skończyć studia, potem zdobyć pozycję zawodową i finansową. Wciąż mówią: na dziecko przyjdzie jeszcze czas. I bywa, że decydują się na potomstwo, kiedy czują, że to już ostatni dzwonek. Coraz więcej kobiet pierwszą ciążę przeżywa w wieku 40 lat. Późne macierzyństwo ma swoje plusy i minusy.

Jeszcze sto lat temu kobiety dzieci rodziły w wielu 18 — 20 lat, a koło 40 zostawały już babciami. W tamtych czasach średnia długość życia wynosiła jednak 50 lat. Wzrost poziomu medycyny i komfortu życia spowodował, że dzisiaj w Europie żyjemy średnio 72 lata. Współczesne czterdziestolatki nie wyglądają i nie czują się staro. Wiele z nich jest u szczytu aktywności zawodowej. Są zadbane i wysportowane. I dopiero po osiągnięciu stabilizacji zawodowej, finansowej i rodzinnej czują się gotowe na podjęcie decyzji o dziecku.

Późne macierzyństwo popularne jest wśród gwiazd szklanego ekranu. Na pierwszą ciążę w wieku 38 lat zdecydowała się Jennifer Lopez, w wieku 41 lat Halle Berry, Salma Hayek pierwszy raz została matką w wieku 41 lat. Wiele kobiet widzi, że dziś już decyzji o dziecku nie trzeba podejmować w wieku dwudziestu kilku lat. Najpierw można się rozwijać, robić karierę i podróżować, a na potomstwo przyjdzie jeszcze czas.

Profesor Elizabeth Gregory z Uniwersytetu Teksańskiego przeprowadziła badania na 4300 matkach, wykazały one, że dzieci późnych rodziców są bardziej bystre i dobrze wychowane. Zasadniczo są dwie tego przyczyny: biologiczna — starsze matki lepiej się odżywiają w czasie ciąży i społeczna — mają bardziej ustabilizowane życie rodzinne, co sprzyja rozwojowi dziecka. Wyniki badań opublikowała w Journal of Epidemiology and Community Health.

Część lekarzy nie podziela tego entuzjazmu dla późnego macierzyństwa. Zwracają uwagę na to, że organizm ma swoje prawa, o których warto pamiętać odkładając macierzyństwo na później. Z wiekiem rośnie bowiem ryzyko chorób, organizm u wielu kobiet jest mniej wytrzymały. Zanim jednak podejmiemy decyzję o odłożeniu planów związanych z rodzicielstwem na później, warto poznać plusy i minusy takiej decyzji.

Wady wrodzone

Największe wątpliwości budzą wady wrodzone u dzieci rodziców po 40 roku życia, np. zespół Downa. Co prawda z wiekiem rośnie ryzyko chorób wrodzonych, ale nie warto dramatyzować. Pamiętajmy, że większość dzieci późnych matek, bo aż 96%, rodzi się całkowicie zdrowa. Warto wiedzieć też, że nie bez znaczenia jest wiek ojca. Badania pokazują, że około 25% przypadków zespołu Downa powstaje na skutek zaburzeń chromosomalnych u ojca. Powód — komórki, z których powstają plemniki, starzeją się tak samo, jak komórki jajowe. Poza tym wady wrodzone zdarzają się również u dzieci młodych matek, a ich przyczyny trudno ustalić. Badania prenatalne pozwalają wykryć niektóre z nich we wczesnym etapie ciąży.

Problemy z utrzymaniem ciąży

Nieprzewidziane problemy w ciąży, w tym poronienia zdarzają się kobietom w różnym wieku. Z jednej strony u późnych matek jest ono związane również z wiekiem, a co za tym idzie ich zdrowiem, a z drugiej strony bardzo często starsze kobiety są bardziej świadome zagrożeń, dbają o swoje zdrowie, nie palą i dobrze się odżywiają. Ważniejszy od metryki jest tutaj stan zdrowia przyszłej matki.

Trudny poród

Poród u kobiet koło 40 roku życia wcale nie musi być dłuższy i przebiegać z komplikacjami. Co prawda więcej porodów kobiet po 35 roku życia kończy się cesarskim cięciem, ale część z nich wykonywanych jest na wszelki wypadek, bowiem nie tylko przyszłe matki, presję odczuwają też lekarze.

Ciężki połóg

Niektórzy twierdzą, że starsze matki wolniej dochodzą do siebie po porodzie. Najczęstsze dolegliwości, jakie mogą odczuwać w tym czasie, to bóle pleców oraz obniżenie narządów rodnych i kłopoty z utrzymaniem moczu. Można temu zaradzić, wykonując codziennie ćwiczenia mięśni macicy. Lekarze zwracają uwagę, że przebieg ciąży, porodu i połogu jest związany ze stanem zdrowia, kondycją fizyczną i psychiczną kobiety. Jeśli masz 35 — 40 lat, ale jesteś zadbana, wysportowana, zdrowo się odżywiasz i nie palisz papierosów, stan biologiczny twojego organizmu może być taki jak u kobiety 25-letniej.

Wychowanie przez dojrzałych rodziców

Opieka nad małym dzieckiem zawsze burzy ustalony porządek w rodzinie i wymaga wielu zmian, bo nagle wszystko kręci się wokół dziecka. Późne matki czasami obawiają się, czy podołają fizycznie opiece nad maluszkiem. Jeśli nie dbały o kondycję fizyczną, to szybciej się męczą, gorzej niż 20 lat wcześniej znoszą nieprzespane noce. Obawiają się, czy nawiążą z dzieckiem dobry kontakt w momencie dorastania, czy różnice pokoleniowe nie będą zbyt duże. Innym minusem późnego macierzyństwa może być to, że dzieci nie zdążą poznać swoich dziadków.

Istnieje też niebezpieczeństwo, że starsi rodzice, zwłaszcza jeżeli jest to ich pierwsze dziecko, nadmiernie skoncentrują się na dziecku, będą przelewać na niego całą swą miłość, poświęcać mu cały swój czas, co staje się dla dziecka dużym ciężarem. W dorosłym życiu może być emocjonalnie uzależniony od rodziców, mieć problemy z odcięciem pępowiny i usamodzielnieniem się.

Z drugiej jednak strony późne matki z pełnym komfortem mogą poświęcić się wychowaniu dzieci. Nie czują, że dziecko coś im odbiera, bo osiągnęły już sukces zawodowy, nie mają potrzeby częstych kontaktów towarzyskich i zabawy. Podczas gdy młode matki z tęsknotą patrzą na swoje koleżanki, które chodzą na imprezy i do pubu, kiedy one muszą zajmować się dzieckiem, dojrzałym rodzicom dziecko nadaje nowy sens życia i odmładza.