Kwasy AHA w pielęgnacji urody

Kwasy alfa-hydroksylowe, zwane także AHA lub owocowymi, to grupa kwasów organicznych występujących naturalnie w przyrodzie – w owocach, warzywach, trzcinie cukrowej i kwaśnym mleku. Można uzyskiwać je również, stosując metody chemiczne lub biotechnologiczne.

Pielęgnujące i lecznicze działanie kwasów owocowych na skórę nieświadomie wykorzystywały kobiety już w starożytności. Na przykład w starożytnym Egipcie przecierały twarz kwaśnym mlekiem i stosowały na nią okłady z chleba moczonego w winie, dzięki czemu ich cera stawała się gładka i rozjaśniona. Również w naturalnej pielęgnacji skóry od lat stosowane są maseczki z różnorodnych owoców, w przypadku których wykorzystywane jest wygładzające działanie kwasów owocowych. Współczesna kosmetologia, w poszukiwaniu „cudownych” środków przeciw starzeniu się skóry, także sięgnęła po kwasy owocowe i od początku lat 90. XX wieku kosmetyki te stawały się coraz popularniejsze.

W recepturach preparatów kosmetycznych najczęściej stosuje się dwa kwasy AHA - kwas glikolowy (naturalnie obecny w soku trzciny cukrowej) i kwas mlekowy (występujący np. w kwaśnym mleku). Jest to spowodowane faktem, że cząsteczki tych związków są niewielkie, w związku z czym są dobrze absorbowane przez skórę. Działanie kwasów owocowych polega na złuszczaniu martwych, zrogowaciałych komórek naskórka. Efektem tego jest naturalny peeling, który daje efekt oczyszczonej, rozjaśnionej i świeżej skóry. Udowodniono również, że kwasy AHA powodują zwiększenie produkcji kolagenu i elastyny w skórze, a co za tym idzie — wygładzenie zmarszczek i poprawę elastyczności skóry. Preparaty z kwasami owocowymi mogą okazać się również bardzo skuteczne w usuwaniu przebarwień skóry, powstających często np. przy przedawkowaniu słońca lub jako skutek uboczny antykoncepcji hormonalnej. Kwasy AHA, w wyższych stężeniach niż stosowane dla cery suchej lub dojrzałej, polecane są do pielęgnacji cery tłustej i trądzikowej ze względu na swoje działanie złuszczające i normalizujące pracę gruczołów łojowych.

Warto pamiętać o tym, że kwasy AHA działają najskuteczniej, jeżeli mają odpowiednio wysokie stężenie, a pH preparatu jest niskie (kwaśne pH 3–4,5). Przed zakupem kosmetyku dobrze jest więc dokładnie czytać etykiety, bo złuszczające działanie kremu zawierającego poniżej 5% AHA jest znikome. Preparaty z AHA do użytku domowego, najczęściej o stężeniu do 15%, dostępne są głównie w aptekach. Przy ich stosowaniu wymagana jest systematyczność i cierpliwość, ponieważ efekty ich działania pojawiają się zwykle dopiero po kilku tygodniach. Wiele kobiet podczas aplikacji kosmetyków z AHA odczuwa nieprzyjemne szczypanie skóry, która dodatkowo może stać się silnie zaczerwieniona. Jeżeli efekt podrażnienia nie mija po kilku dniach, preparat należy stosować rzadziej (np. co kilka dni) lub wybrać środek o niższym stężeniu kwasów.

Kwasów owocowych nie wolno stosować latem, bo w wyniku ich działania skóra, pozbawiona zrogowaciałej warstwy naskórka, staje się szczególnie wrażliwa na wpływ promieni słonecznych. Dodatkowo nawet w miesiącach zimowych należy pamiętać o chronieniu skóry kremami z filtrem UV.

Zabiegi z zastosowaniem kwasu glikolowego o bardzo wysokim stężeniu (50–70%) wykonywane są jedynie w gabinetach dermatologii estetycznej. Ich efektem ubocznym może być bardzo silne podrażnienie i złuszczanie skóry, więc najlepiej wybrać sprawdzony, renomowany gabinet, gdzie doświadczony dermatolog dobierze preparat odpowiedni do stanu skóry i wytłumaczy, jak należy pielęgnować ją w domu. Takie zabiegi są kosztowne, trzeba wykonać ich kilka, ale efekty są zwykle spektakularne. Polecane są najczęściej w przypadku skóry silnie zanieczyszczonej, z bliznami potrądzikowymi, a także do likwidacji przebarwień skóry oraz zmniejszania widoczności zmarszczek.