Artroskopia

Artroskopia to badanie endoskopowe stawów. Artroskop, urządzenie wykorzystywane do badania, pozwala na ocenę zaawansowania zmian struktury chrząstek stawowych, błony maziowej, więzadeł, mięśni i łąkotki (tzw. artroskopia diagnostyczna) oraz na przeprowadzenie drobnych zabiegów chirurgicznych w trakcie badania (tzw. artroskopia chirurgiczna). Artroskopia kolana, barku, biodra, nadgarstka to nic innego, jak wziernikowanie stawów. Szerzej na temat przebiegu badania, wskazań do artroskopii i przygotowania do badania przeczytacie w artykule poniżej.

Wskazania do artroskopii

Artroskopia dostarcza największą możliwą liczbę informacji na temat zdrowia stawu. Pozwala na dokładne obejrzenie stawu od wewnątrz, poprzez wprowadzenie odpowiednich instrumentów, które przesyłają obraz na ekran o dużej rozdzielczości. Co więcej, umożliwia przeprowadzenie zabiegów chirurgicznych (artroskopia terapeutyczna) oraz pobranie próbek tkanek do badania histopatologicznego, pod kątem podejrzewanych chorób.

Wskazaniem do przeprowadzenia badania są:

• urazy w obrębie stawów,
• złamania śródstawowe,
• niestabilność stawów,
• zwyrodnienie stawów,
• reumatoidalne zapalenie stawów,
• ciało obce w stawie,
• podejrzenie nowotworu stawu.

Badanie artroskopowe uważane jest za bezpieczne i może być wykonywane w każdym wieku, a także u kobiet w ciąży. Możliwe jest również okresowe powtarzanie badania. Przeciwwskazaniem do artroskopii jest sztywność stawu oraz stan zapalny stawu.

W przypadku chorych, u których artroskopia nie może zostać przeprowadzona (np. ze względu na konieczność zastosowania znieczulenia), wykonuje się badania obrazowe stawów (badanie USG, RTG, tomografia komputerowa, rezonans magnetyczny).

Przygotowanie i przebieg artroskopii

Artroskopia trwa ok. kilkudziesięciu minut. Poprzedza je ogólne oraz obrazowe badanie stawu. Artroskopię przeprowadza się w znieczuleniu miejscowym lub ogólnym, i w zależności od tego przeprowadza się dodatkowe badania, m.in. badanie krwi i EKG. Znieczulenie ogólne wymaga bycia na czczo. O szczegółowe zalecenia przed i po badaniu należy pytać lekarza przeprowadzającego badanie lub anestezjologa.

Artroskopia przeprowadzana jest w warunkach operacyjnych (na sali operacyjnej). Pacjent znajduje się w pozycji leżącej, a kończyna jest lekko uniesiona i zgięta w stawie, aby ułatwić wziernikowanie. Skóra w miejscu nacięcia zostaje zdezynfekowana. W miarę możliwości, powyżej miejsca nacięcia zakłada się opaskę uciskową. W miejsce nacięcia wprowadza się artroskop, a na ekranie monitora o dużej rozdzielczości obserwuje się wnętrze stawu. Za pomocą wężyków do stawu wprowadzany jest dwutlenek węgla lub roztwór soli fizjologicznej, które znacząco ułatwiają obejrzenie stawu za pomocą układu optycznego artroskopu. Jeśli wymaga tego sytuacja, przez osobne nacięcie wprowadza się narzędzia do mikrochirurgii i wykonuje odpowiednie zabiegi lub pobiera materiał do badań laboratoryjnych.

Po zakończonym badaniu zakłada się szwy. Blizny są niewielkie i mało widoczne. Pacjent otrzymuje dokładny opis badania, a jeśli urządzenie na to pozwala, to także zapis filmowy. Rehabilitacja po artroskopii uzależniona jest od rodzaju zastosowanego znieczulenia oraz zabiegów chirurgicznych wykonanych w trakcie badania. Powrót do domu tego samego dnia możliwy jest po znieczuleniu miejscowym. O unieruchomieniu nogi lub oszczędnym trybie życia przez najbliższe dni decyduje lekarz. Po zabiegu pojawia się obrzęk stawu, który utrzymuje się nawet do kilku tygodni. Powikłania w postaci: krwiaków, infekcji lub uszkodzenia stawu należą do rzadkości.