Sezon na kleszcza

Powrót z majówki na łonie natury warto zakończyć dokładnym przeglądem skóry całego ciała. Od kwietnia na obrzeżach lasów i łąk, ale również w parkach i na trawnikach grasują kleszcze. Przymocowane na spodach liści i źdźbłach traw, tylko czekają momentu, aby wgryźć się w pierwszą lepszą ofiarę. Co robić na wypadek ugryzienia i jak jemu zapobiec?

Objawy po ugryzieniu kleszcza

Jak wygląda kleszcz? Dobry strateg, zanim przystąpi do walki, chce poznać wroga. A jak wygląda nasz gryzący nieprzyjaciel? Kleszcz to pajęczak, pasożytujący głównie na kręgowcach. Długość jego ciała sięga zaledwie kilku milimetrów. Za pomocą ośmiu nóżek skutecznie przytwierdza się do ciała ofiary, by ryjkiem uzbrojonym w liczne ząbki wysysać krew i płyny tkankowe. Istnieje wiele gatunków kleszczy, dlatego mogą, ale nie muszą, posiadać zewnętrzny pancerz. To małe, brązowe potworki.

Po czym rozpoznać ugryzienie przez kleszcza? Jeśli nie zdołał wejść w głąb skóry, miejsce ugryzienia będzie zaczerwienione, może być lekko opuchnięte, a ze środka ranki może wystawać odwłok pasożyta. Najłatwiej wykryć kleszcza podczas kąpieli, kiedy dotykamy całego ciała. Gdy wyczujesz pod palcami bliżej niezidentyfikowaną gulkę, koniecznie sprawdź, co to takiego. Momentu wgryzania się nie poczujesz, gdyż kleszcz aplikuje ofierze środek znieczulający. Kleszcze najczęściej wgryzają się w miejsca za uszami, zagięcia stawów, w głowę, ręce i nogi.

Choroby po ugryzieniu kleszcza

Niewielka dziurka i zaczerwienienie to niewielka strata w porównaniu z infekcjami, jakimi potrafi zarazić kleszcz. Kleszczowe zapalenie mózgu należy do najczęstszych konsekwencji ukąszenia. U niektórych choroba przebiega bezobjawowo, u innych — w dwóch fazach. W pierwszej pojawiają się objawy grypopodobne, po których następuje kilkudniowa poprawa stanu zdrowia. Koniec końców chory wymaga pomocy medycznej. Niejednokrotnie dochodzi do zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych.

Kleszcze zarażają również boreliozą z charakterystycznym wędrującym rumieniem, początkowo o kształcie regularnego koła. Dochodzi do porażenia układu nerwowego, ruchowego i krążenia.

Inne, egzotycznie brzmiące choroby przenoszone przez kleszcze to: babeszjoza, tularemia czy też gorączka Q.

Jak usunąć kleszcza?

Co robić, gdy dostrzeżemy intruza w naszym ciele? Po pierwsze nie panikujmy. Najlepiej udać się do pobliskiej placówki medycznej, aby usunąć nieproszonego gościa. Im szybciej to zrobisz, tym lepiej. Jeśli nie masz możliwości skorzystania z szybkiej pomocy medycznej, możesz spróbować samodzielnie usunąć insekta. Będziesz potrzebować pęsety oraz środka odkażającego lub aptecznych akcesoriów do usuwania kleszczy.

Kleszcza należy chwycić pęsetą tuż przy skórze i wyciągnąć go sprawnie, ruchem przeciwnym do kierunku wgryzania się pajęczaka. Po usunięciu kleszcza, miejsce ukąszenia należy przemyć środkiem dezynfekującym, np. wodą utlenioną, i obserwować przez najbliższe dni, czy nie dochodzi do stanów zapalnych skóry.

Czego robić nie należy? Kategorycznie zabrania się skubania, wyduszania oraz smarowania wystających odwłoków kleszczy tłuszczem i innymi „cudownymi” preparatami. Takie postępowanie grozi zwymiotowaniem przez kleszcza, a to właśnie w jego wydzielinie znajduje się najwięcej wirusów.

W przypadku gdy nie uda się wyjąć kleszcza w całości, należy udać się do placówki medycznej i poprosić o jego usunięcie. Pozostawienie fragmentów kleszcza zwiększa ryzyko zakażenia.

Jak uniknąć kleszcza?

Wprawdzie szczepionka przeciw kleszczom nie uchroni przed ugryzieniem, ale zapobiegnie kleszczowemu zapaleniu mózgu. Dlatego warto zastanowić się nad tą formą ochrony, zwłaszcza w przypadku dzieci.

Wybierając się do lasu lub na łąkę, ubierz długi rękaw i schowaj ciało. Zakładaj odzież w jasnych odcieniach, dzięki czemu łatwiej zauważyć chodzące po nas owady. Po przyjściu ze spaceru (nawet po parku lub po osiedlowym trawniku), dokładnie obejrzyj swoje ciało, czy jest wolne od kleszczy. Można również profilaktycznie zaopatrzyć się w środki przeciw kleszczom (spraye, kremy, tabletki itp.).