Kolano kinomana. Masz je?

Choroba stawów to jedno z najczęściej występujących schorzeń. Dotyczy aż 2 milionów ludzi, a i tak dane te są zaniżone ze względu na to, że znaczna część chorych często nie zgłasza się do lekarza zwłaszcza na początku pojawiania się dolegliwości. Na taką liczbę zachorowań wpływa zarówno pełniona przez stawy funkcja, a więc ciągły ruch oraz skomplikowana budowa. Problem pogłębiają jeszcze odnoszone kontuzje oraz przeciążenia podczas uprawiania sportu. To wszystko prowadzi do zwyrodnienia stawów. Co powinniśmy wiedzieć na temat profilaktyki oraz sposobu leczenia, aby móc jak najdłużej zachować pełną sprawność?

Początkowo choroba rzadko daje o sobie znać, zazwyczaj dolegliwości bólowe występują podczas wysiłku fizycznego, lecz mijają po odpoczynku. Z czasem jednak ból się nasila, trwa coraz dłużej i pojawia się częściej, nawet przy niewielkim obciążeniu. Zazwyczaj choroba zwyrodnieniowa dotyczy kolan, bioder, stawów skokowych, kręgosłupa i palców rąk. Najczęstsze przyczyny niszczenia tych stawów to wady postawy, urazy, zaburzenia endokrynologiczne i metaboliczne oraz uwarunkowania genetyczne. Jednak największy wpływ na stan stawów ma stałe ich przeciążanie.

Dr Dawid Bączkowicz, adiunkt Instytutu Fizjoterapii Politechniki Opolskiej wyjaśnia: Należy pamiętać, że przeciążenie, to nie tylko obarczanie stawu zbyt dużą masą ciała (nadwaga i otyłość), ale również uprawianie niektórych dziedzin sportowych z niewłaściwym przygotowaniem i techniką. Co ciekawe, zapomina się o tym, że długotrwałe przebywanie w pozycjach statycznych czy tak powszechna w dzisiejszych czasach dominacja siedzącego trybu życia również przyczynia się do przyspieszonego niszczenia chrząstki stawowej niektórych stawów. Ponadto dr Bączkiewicz zajmujący się biomechanicznymi zaburzeniami narządu ruchu podaje jako przykład przeciążenia „kolano kinomana”. Jest ono charakterystyczne dla osób zbyt dużo przebywających w pozycji siedzącej. Nawiązuje również do wzmożonego napięcia mięśni okolic karku, które występuje przy długim siedzeniu przed komputerem.

Ból w stawach występuje w wyniku następstw związanych z uszkodzeniem chrząstki stawowej. Pojawia się stan zapalny obejmujący płyn stawowy i błonę maziową, a to niestety wiąże się z bólem.

Działania profilaktyczne polegają więc na unikaniu czynników uszkadzających chrząstkę stawową. Poza tym należy pamiętać o zażywaniu preparatów będących uzupełnieniem codziennej diety, zawierają one siarczan glukozaminy, przyspieszają regenerację komórek chrząstki stawowej, syntezę kolagenu chrząstki stawowej oraz substancji poślizgowej w stawach. W aptekach dostępne są takie preparaty zarówno w tabletkach jak i w postaci kremu. Zalecane są one osobom starszym, kobietom w okresie menopauzy, w sztywności stawów, po kontuzjach czy przeciążeniach.

Leczenie

Możliwości leczenia choroby zwyrodnieniowej są obecnie bardzo duże. Może to być farmakoterapia, fizjoterapia oraz leczenie operacyjne. Każda z tych metod ma jednak swoje złe strony. Mimo to jednak największy problem wciąż stanowi zbyt późne zgłaszanie się przez pacjentów do lekarza. Najczęściej jest to moment, gdy ból mocno daje o sobie znać, a więc choroba jest już w zaawansowanym stadium.

W przypadku farmakoterapii najczęściej stosowany jest paracetamol lub niesteroidowe leki przeciwzapalne, które wywołują wiele niepożądanych działań, np. podrażnienie i zwiększone ryzyko powstania wrzodów żołądka. Poza tym ten rodzaj leczenia zmniejsza ból oraz usuwa stan zapalny, ale nie likwiduje przyczyny choroby.

Na temat fizjoterapii pozytywnie wypowiada się dr Bączkiewicz: Większe znaczenie dla leczenia przyczynowego może mieć fizjoterapia (…) Taka forma leczenia, wsparta odpowiednio stosowaną farmakoterapią i zabiegami fizykalnymi (np. krioterapia, hydroterapia) jest w stanie istotnie spowolnić postęp choroby lub nawet znacznie poprawić stan funkcjonalny pacjenta.

Gdy wykorzystane zostały możliwości leczenia zachowawczego, stosowane jest leczenie operacyjne (osteotomia korekcyjna, usunięcie osteofitów, wstawienie endoprotezy). Jeżeli wykona się operację odpowiednio wcześnie, chorzy mają szansę na odzyskanie aktywności.

Pamiętajmy o swoich stawach, aby jak najdłużej zachować sprawność fizyczną.

Źródło: informacja prasowa Katarzyna Siedlik dla Artresan