Dorosły trądzik

Zmiany trądzikowe są efektem burzy hormonów, która dopada prawie każdego w okresie dojrzewania. Zazwyczaj u dziewczyn jest to w 13 roku życia a u chłopców 2 lata później. Nastolatkom towarzyszą wówczas zmiany w budowie organizmu oraz szereg procesów związanych z osiąganiem dojrzałości płciowej. Jednym z bardziej widocznych jest trądzik. Przeważnie problemy z cerą wywołane nadmiernym łojotokiem trwają od 3 do 5 lat. W tym czasie nastolatki mogą zazwyczaj jedynie łagodzić objawy i nie dopuszczać do powstania blizn potrądzikowych.

Trądzik coraz częściej pojawia się też u dorosłych osób. Przeważnie problem ten dotyka kobiet, ale i mężczyźni nie są wolni od pryszczy. Można też dostrzec regułę, że częściej z trądzikiem w dorosłym życiu, zmagają się osoby, które w okresie dojrzewania nie miały nadmiernych problemów z cerą, przechodziły zmiany na twarzy łagodnie i nie były narażone na blizny. Zauważono również odmienną lokalizację zmian trądzikowych. U dorosłych osób występują one zazwyczaj w dolnej części twarzy (na brodzie, okolicach ust) oraz na szyi. Wypryski mają postać trwałych zmian i pozostawiają mocne blizny.

Jak i dlaczego powstaje trądzik?

Głównym powodem powstawania pojedynczych pryszczy jest nadmierne wydzielanie łoju z gruczołów znajdujących się w skórze. Z powodu jego dużej ilości, łój ma większe problemy z wydostaniem się na zewnątrz, aby nawilżyć skórę. Część wydzieliny więc pozostaje w ujściach gruczołów. Przyczynia się do tego także nadmierne rogowacenie naskórka. W efekcie ujścia kanalików są zamknięte i tworzą się zaskórniki. Są to idealne warunki do rozwoju bakterii beztlenowych i powstania stanów zapalnych. W efekcie, co jakiś czas, skóra funduje nam nowe krostki, które przeradzają się w grudki a następnie ropne nacieki. Zaburzenia gospodarki gruczołów łojowych, od której wszystko się zaczyna, spowodowane są głównie działaniem hormonów w okresie dojrzewania.

Dorosła odmiana trądziku nie jest jednak związana z zaburzeniami hormonalnymi. Wszelkie próby leczenia tabletkami hormonalnymi zatuszują więc problem na jakiś czas. Ten powróci – często ze zdwojona siłą – po odstawieniu tabletek. Niestety główną przyczyną trądziku w wieku dorosłym jest stres. Wielu nie lubi, kiedy akurat ten czynnik wymieniany jest, jako elementarny powód, ponieważ trudno go usunąć z życia. Badania pokazały jednak, że stres wywołuje nadmierną produkcję 5-alfa-reduktazy w skórze. Przekłada się to na nadmierną produkcję androgenu, który jest odpowiedzialny za wzmożone wydzielanie łoju na twarzy.

Podobnie działają potrawy o wysokim wskaźniku indeksu glikemicznego a także te, które są wysoko przetworzone i sztuczne, czyli fast foody. Jedzenie, które cechuje się wysokim indeksem glikemicznym (powyżej 50) powoduje nadmierne wydzielenie androgenów a to, jak już wiemy, przekłada się na łojotok. Podobnie jest w przypadku nadwrażliwości na określone grupy pokarmów.

Trzecim czynnikiem, który zaobserwowali dermatolodzy, jest nadmierne opalanie. Teoretycznie słońce nam pomaga, ponieważ wysusza skórę i okresowo zmniejsza zmiany trądzikowe. Tak się dzieje jednak latem, kiedy tego słońca mamy dużo. Trądzik uderza – często ze zdwojoną siłą – jesienią i zimą, kiedy słońca mamy znacznie mniej. Pamiętajmy – przesuszenie skóry jest tylko złagodzeniem na pewien czas problemu. Skóra będzie starała się bowiem doprowadzić do równowagi i zabezpieczenia przed kolejnym słonecznym kryzysem i zacznie nadmiernie wydzielać łój, aby ją nawilżyć. Do czego to doprowadza, już wiemy.

Przyczynić się do złego stanu skóry może także stosowanie nieodpowiednich kosmetyków. Najczęściej problemy ze skórą wywołują kosmetyki, które mają bardzo dużo składników i są perfumowane.

Czy można to wyleczyć?

Zmaganie się z trądzikiem potęguje fakt, że nie ma jednego skutecznego leku. Normalna pielęgnacja nie wystarcza a kuracja antybiotykowa jest skuteczna tylko w okresie jej stosowania. Leczenie więc wymaga dużego wysiłku ze strony pacjenta i lekarza. Terapia musi być bowiem indywidualnie dostosowania. Dobranie odpowiednich leków poprzedzone jest wieloma badaniami. Nie obejdzie się także bez zastosowania metody prób i błędów. Pomimo chęci szybkiego efektu, musimy więc się uzbroić w cierpliwość. Najczęściej dobrane leki to preparaty, które mają antybakteryjne działanie a w swoim składzie retinoidy (pochodne witaminy A). Te ostatnie zmniejszają łojotok i normalizują różnicowanie naskórka. Należy je jednak zażywać po zrobieniu odpowiednich badań i będąc pod ścisłą kontrolą lekarza, gdyż mają poważne skutki uboczne (mogą uszkodzić płód). Po takiej kuracji zazwyczaj pacjent przechodzi na leczenie miejscowe.

Nawilżenie, ale z umiarem

Podstawą w walce z trądzikiem jest codzienna odpowiednia pielęgnacja. Specjaliści podkreślają, że najlepiej stosować preparaty o prostym składzie. Im bardziej zróżnicowany skład kosmetyków, tym gorzej dla naszej skóry. Zaleca się stosowanie preparatów, które mają w składzie: retinol, witaminę C i E, wyciągi z alg i aloesu. Ponadto muszą to być kosmetyki nawilżające. Nie należy używać preparatów, które będą wysuszać skórę. Wiele osób właśnie tą metodą chce się pozbyć nadmiernego łoju. Sami sobie jednak szkodzą, bowiem to właśnie wtedy skóra będzie go jeszcze więcej produkować. Jeśli dostarczymy nawilżenia z zewnątrz, naturalna potrzeba skóry zniknie.

Na rynku znajdziemy bardzo wiele preparatów, które powinny spełnić nasze oczekiwania. Musimy się jednak liczyć z ich stosunkowo wysoką ceną.