Can you speak cockney?

• dawno temu

Mówi się, że cockney, gwara miejska Londynu, jest najpopularniejsza wśród osób urodzonych tam, gdzie słychać dzwony kościoła Saint Mary-Le-Bow w dzielnicy Cheapside. Ta, powstała w XVI w., nieoficjalna odmiana języka angielskiego od początku najsilniej rozwijała się we wschodniej części brytyjskiej stolicy.

Samo słowo cockney pochodzi od XIV-wiecznego cockeneyes, oznaczającego bezkształtne jaja. Określenie to odnosiło się niegdyś do niższych warstw społecznych Londynu. Dziś dialekt cockney używany jest z przyzwyczajenia, dla zabawy lub po prostu w celu odróżnienia się od mieszkańców innych miast Anglii.

Ten charakterystyczny sposób mówienia zwany Cockney Rhyming Slang (lub Rabbit) polega na podmianie danego wyrazu na inny, będący jego bezpośrednim skojarzeniem. Przykładowo: china plate (old mate); mickey mouse (house). Wyrażenia: Would you Adam and Eve it? (believe = Adam and Eve); I don't know what she's rabbiting about (talk = rabbit and pork).

Cockney to również specyficzna wymowa — pomijane jest np. „h” (alf zamiast half); zachodzą różnice w artykulacji „t”, „u”, a także dwugłosek. W warstwie gramatycznej — zaimek my zastępowany jest przez me, a negacja czasowników tworzona jest zawsze przez ain't.

To jednak nie tylko sposób mówienia, ale także styl bycia i ubierania się. Charakterystycznym strojem użytkowników cockney jest kostium pokryty guzikami z masy perłowej, dumnie noszony przez tak zwanych pearly Queen oraz pearly King.

Cockney it!wersja w cockney / znaczenie / przykładowe zdanieAlligator — later [później] — See you alligator.
Apples and Pears — stairs [schody] — Get up those apples to bed!
Army and Navy — gravy [sos] — Pass the army, will you?
Bacon and Eggs — legs [nogi] — He has such long bacons.
Barnet Fair — hair [włosy] — I'm going to have my barnet cut.
Bees and Honey — money [pieniądze] — Hand over the bees.
Daffadown Dilly — silly [głupiutki] — She's a bit daffy.
Loaf of Bread — head [głowa] — Think about it; use your loaf.
Mince Pies — eyes [oczy] — What beautiful minces.
Oxford Scholar — dollar [dolar] — Could you lend me an Oxford?
Scarpa Flow — go [iść] — Scarpa! The police are coming!
Uncle Bert — shirt [koszula] — I'm ironing my Uncle.
Weasel and Stoat — coat [płaszcz] — Where's my weasel?

East End

Czasem nawet rodowici londyńczycy mają problem z ustaleniem, gdzie tak naprawdę zaczyna
i kończy się wschodnia część miasta. Umownie za linie graniczne przyjmuje się: od zachodu wieżowce City, od południa Tamizę, od wschodu autostradę A102M oraz rzekę Lea, a od północy
Victoria Park i Hackney Road.

Sławni cockney

Do znanych osób, którzy sprawnie posługiwali się gwarą wschodniego Londynu należał m.in. Charlie Chaplin. Mówili tak niemal wszyscy bohaterowie w filmie „Football Factory” oraz orki w trylogii „Władca pierścieni”. Cockney to cecha charakterystyczna jednego z najbardziej ulubionych seriali brytyjskich – „East Enders”. Mówi tak również Amy Winehouse.

Kurs nauki gwary

Chętni powinni sięgnąć po fachową literaturę, np. „Little Book of Cockney Rhyming Slang” Betty Kirkpatrick; „The Oxford Dictionary of Rhyming Slang” Johna Ayta; „Fresh Rabbit: A Dick 'N' Arry of Contemporary Rhyming Slang” Raya Puxley'a.