English Activator: say czy tell?

Say czy tell, a może speak lub talk? To bardzo ważne czasowniki, bo używane do relacjonowania tego, co ktoś powiedział. Wyjaśniamy, kiedy i jak ich używać. 

SAY

Czasownik ten oznacza „powiedzieć” i odnosi się do werbalnego przekazywania informacji:

• What did he say? – Co on powiedział?

W odniesieniu do tekstu pisanego czasownik say oznacza “przekazywać informację”:

• The map says it should be here. – Według mapy (dosł. mapa mówi, że) to powinno być tutaj.

Po say nie stoi bezpośrednio dopełnienie dalsze (osobowe), a zawsze poprzedza je przyimek to, np.:

• She said to him she doesn’t like him. – Powiedziała mu, że go nie lubi.

TELL
Czasownik ten oznacza “(o)powiedzieć coś komuś” i w odróżnieniu od say, po tell bezpośrednio stoi zaimek osobowy, np.:

• She told him she doesn’t like him. – Powiedziała mu, że go nie lubi.

Czasownik tell oznacza też „kazać coś komuś” i wówczas konstrukcja przybiera postać:
tell sb to do sth, np.:

• The teacher told her to leave the classroom. – Nauczyciel kazał jej opuścić klasę.

SAY i TELL są używane w kilku wyrażeniach:

• say a few words – powiedzieć kilka słów
• say one’s prayers – modlić się
• say one’s piece – powiedzieć swoje
• say one’s line – wypowiedzieć swoją kwestię (o aktorze)
• say no more – nie powiedzieć nic więcej
• say yes/no – wyrazić zgodę/nie wyrazić zgody
• say hello/good morning/goodbye – przywitać się/pożegnać się

• tell a story – opowiedzieć historię
• tell a joke – opowiedzieć dowcip
• tell a lie – skłamać
• tell the truth – powiedzieć prawdę
• tell the time – powiedzieć, która godzina
• tell the difference – dostrzec różnicę

SPEAK
Czasownik ten oznacza „mówić”, „rozmawiać” oraz „przemawiać”, podkreślając sam fakt mówienia:

• Speak frankly/loudly. – Mów szczerze/głośno.
• Do you speak English? – Mówisz po angielsku? (UWAGA: W połączeniu z nazwą języka nie ma przyimka.)
• I’ll have to speak to him. – Będę musiał z nim porozmawiać/pomówić. (UWAGA: W amerykańskiej angielszczyźnie używany jest przyimek with zamiast to, który w odmianie brytyjskiej dopuszczalny jest w potocznym użyciu.)
• He spoke for an hour at the meeting. – Przemawiał przez godzinę na spotkaniu.

TALK
Czasownik ten ma podobne znaczenie do speak:

• I must talk to you. – Muszę z tobą porozmawiać. (UWAGA: W amerykańskiej angielszczyźnie używany jest przyimek with zamiast to, który w odmianie brytyjskiej dopuszczalny jest w potocznym użyciu.)
• Animals can’t talk. – Zwierzęta nie potrafią mówić.

W odróżnieniu od speak czasownik talk sugeruje jednak prowadzenie dłuższej rozmowy lub monologu. Porównaj:

• to speak for hours about sth – mówić o czymś godzinami
• to talk for hours about sth – rozmawiać o czymś godzinami