Anglosaskie Boże Narodzenie: fakty i ciekawostki, cz. 3

Czy wiecie, jak duży wpływ na sposób obchodzenia przez nas świąt mieli Brytyjczycy i Amerykanie?

Kartki świąteczne

• Pierwsza kartka świąteczna powstała w Anglii 9 grudnia 1842 roku. Pierwsze komercyjne kartki, jakie sprzedano, zaprojektował londyński artysta John Calcott Horsley. Został zatrudniony przez bogatego Brytyjczyka, aby stworzyć pocztówkę, ukazującą świąteczną ucztę oraz ludzi karmiących i ubierających ubogich. Na kartce widniał napis: AMerry Christmas and a Happy New Year to You (zdjęcie powyżej). Z pierwotnego tysiąca wydrukowanych kart zachowało się tylko dwanaście.

• Listonoszy w wiktoriańskiej Anglii nazywano Robins(słowo oznacza rudzika). To dlatego, że ich mundury były czerwone. Brytyjski Urząd Pocztowy rozwinął się dzięki roznoszeniu królewskich przesyłek. Mundury i skrzynki pocztowe były czerwone, bo kolor ten uważano za królewski. Na kartkach świątecznych często figurował Robin dostarczający bożonarodzeniową pocztę.

• Pierwsze dobroczynne kartki świąteczne zostały wyprodukowane przez UNICEF w 1949 roku.

• W Stanach Zjednoczonych wysyła się co roku ponad trzy miliardy świątecznych pocztówek .

Potrawy

• Świąteczny obiad we wczesnej Anglii stanowiła głowa dzika serwowana z musztardą. Dzisiejszy indyk po raz pierwszy pojawił się na świątecznym stole w XVI wieku, ale nie od razu zastąpił dziczyznę czy wołowinę jadaną w zamożnych domach.

• Tradycją związaną ze świątecznym obiadem jest ciągnięcie „kości życzeń" (ang. wishbone – mostek). Jest to jedna z kości indyka, kształtem przypominająca literę Y. Dwie osoby muszą złapać kość (każda za jeden koniec) i pociągnąć. Kto zostanie z większym kawałkiem kości, tego życzenie się spełni.

• Tradycyjny brytyjski płonący pudding świąteczny sięga 1670 roku, a wywodzi się z owsianki zagęszczonej śliwkami. Według tradycji życzenie wypowiedziane w trakcie przyrządzania puddingu spełni się tylko wtedy, gdy składniki miesza się zgodnie z ruchem wskazówek zegara.

Kolędy

• Zwyczaj śpiewania kolęd w Wielkiej Brytanii jest bardzo stary. Najstarszy zbiór angielskich kolęd został opublikowany w 1521 roku.

• Purytanie zabronili śpiewania kolęd w Anglii na przełomie XVI i XVII wieku.

• Popularną kolędę Jingle bells skomponował w 1857 roku James Pierpont. Jej oryginalny tytuł brzmiał One-Horse Open Sleigh.

Kultura masowa

• W USA czas przed Bożym Narodzeniem jest najintensywniejszym okresem zakupowym w roku. Wielu sprzedawców zarabia w grudniu nawet 70% swoich rocznych przychodów. Najbardziej ruchliwe są dwa dni – piątek i sobota przed Świętami Bożego Narodzenia.

• Skrót Xmas oznaczający Christmas nie jest wcale niereligijny. Pierwsza litera słowa Chrystus w języku greckim to chi, czyli właśnie X. Xmas był pierwotnie kościelnym skrótem używanym w tabelach i wykresach.

• Po „Opowieści wigilijnej” (ang. A Christmas Carol) Karol Dickens napisał kilka innych opowiadań świątecznych w kolejnych latach, ale żadne nie odniosło już takiego sukcesu.

• W filmie „Grinch: Świąt nie będzie” (ang. How the Grinch Stole Christmas) użyto 52 tys. światełek, około 8200 świątecznych ozdób i blisko 2 tys. cukierkowych sopli (ang. candy canes).