Leworęczność u dzieci

Jeśli twoja pociecha chwyta przedmioty lewą rączką — łyżkę podczas jedzenia zupy, szczoteczkę myjąc zęby lub grzebień czesząc włosy - prawdopodobnie jest leworęczna. Co to oznacza?

Lateralizacja lewostronna

Leworęczność, nazywana inaczej lateralizacją lewostronną, to objaw dominacji lewej strony ciała nad prawą. Dotyczy ona ok. 10–15% populacji. W odróżnieniu od osób praworęcznych, które są w zdecydowanej większości, osoby leworęczne wykonują czynności wymagające precyzji lewą, a nie prawą ręką. Piszą, jedzą, rysują lewą ręką.

Lewo i prawostronność są wynikiem lepszego rozwoju jednej z półkul mózgowych. Za sprawność prawej strony ciała odpowiada lewa półkula, a za lewej strony półkula prawa. Lewostronność występuje wtedy, gdy prawa półkula jest silniej rozwinięta od lewej.

Jeszcze do niedawna leworęczność uważano za defekt i robiono wszystko, aby oduczyć dziecka tzw. mańkuctwa. Dziś już wiadomo, że było to kompletnym nieporozumieniem. Zmuszanie dziecka do wykonywania czynności prawą ręką, podczas gdy lepiej posługują się lewą, negatywnie wpływa na jego rozwój, koncentrację i pamięć.

Co ciekawe dzieci leworęczne, mogą być jednocześnie prawonożne lub prawooczne. Taki rozkład sił to lateralizacja skrzyżowana.

Jak rozpoznać lewostronność?

Tendencja do lewostronności pojawia się już w okresie niemowlęcym, ale utrwala dopiero ok. drugiego-trzeciego roku życia. W większości przypadków lewostronność jest dziedziczona, bardzo rzadko powstaje na skutek niedorozwoju lub uszkodzenia lewej półkuli mózgu. Aby rozpoznać czy dziecko jest lewo czy prawostronne, wystarczy wykonać prosty test.

Jeśli chcesz sprawdzić czy dziecko jest prawo czy lewonożne postaw przed nim piłkę. Poproś, aby kopnęło je. Jeśli zrobi to prawą nogą, jest prawo nożne. Jeśli lewą – lewonożne. Dla pewności powtórz ćwiczenie.

Leworęczność i praworęczność bardzo łatwo odróżnić. Wystarczy obserwować wykonywanie przez dziecko czynności, takich jak: jedzenie, pisanie, czesanie, mycie zębów.

Aby sprawdzić, które oko dominuje u dziecka, weź czystą kartkę papieru i wytnij w niej dziurkaczem otwór. Ustaw kartkę w odległości 30cm od oczu dziecka i poproś je, aby skupiło wzrok na pobliskim przedmiocie. Następnie poleć, aby zamknęło prawe oko. Jeśli nadal widzi przez dziurkę wybrany przedmiot, oznacza to, że dominuje u niego lewe oko. Dla pewności sprawdźcie, co widzi prawym okiem, gdy lewe jest zamknięte.

Przyrządy dla leworęcznych

Napiętnowanie leworęczności, choć bezpodstawne, widoczne jest do dziś, np. w mowie potocznej. Związki frazeologiczne o pozytywnym nacechowaniu odnoszą się do osób prawostronnych – „być czyjąś prawą ręką”, „być praworządnym”, „prawym”. Lewa strona ciała nie ma zbyt wesoło, w końcu mówimy „mieć dwie lewe ręce”, „wstać lewą nogą”, „pracować na lewo”. Cóż, prawostronni dominują, dlatego też większość przyrządów codziennego użytku dostosowano do trzymania ich w prawej dłoni, np. noże, nożyczki, pióra, myszki komputerowe, układ drzwi, meble, instrumenty muzyczne itp.

Jeśli twoje dziecko jest leworęczne, zadbaj o to, aby nie czuło się z tego powodu gorsze. Postaraj się dostosować pokój dziecka do jego potrzeb. Ustaw lampkę z prawej, a nie z lewej strony biurka. Kup biurko z szafeczką po lewej stronie, aby jej otwieranie było łatwiejsze. Na rynku dostępne są przybory szkolne( i nie tylko) dostosowane specjalnie dla osób leworęcznych. Wystarczy poszperać w Internecie.