Pomocy! Moje dziecko gryzie!

Pierwsze ząbki dziecka zawsze wywołują zachwyt rodziców, dziadków i przyjaciół rodziny. Jednak tylko do pewnego momentu. Gdy małe, ostre, niczym jeszcze nie stępione ząbki maluszka zaczynają służyć nie tylko do rozdrabniania herbatników i jabłuszka, ale także do podgryzania mamy, taty czy rodzeństwa, zaczyna być nieciekawie. Co zrobić, kiedy dziecko zaczyna używać zębów do komunikacji ze światem, i dlaczego taką właśnie drogę wybiera?

Dlaczego dzieci gryzą?

Gryzienie jest bardzo powszechne wśród małych dzieci. Jest kilka powodów, dla których brzdące uciekają się do tych „zębowych” argumentów.

Po pierwsze, eksperymentowanie. Gryzienie jest powszechne u niemowlaków i szkrabów, które uczą się chodzić. Maluchy poprzez gryzienie poznają otaczający je świat. Każdy nowo napotkany obiekt wędruje momentalnie do ust. Oczywiście tej metodzie poznawczej towarzyszą również hektolitry śliny. Powodem mogą być też wyrastające zęby – niektóre dzieci to boli, inne odczuwają swędzenie. W pierwszym przypadku są specjalne maści do dziąseł, w drugim – warto dawać dziecku do gryzienia przeznaczone do tego gryzaczki.

U starszych dzieci spotkać się można z gryzieniem wywołanym frustracją, z którą brzdąc nie umie sobie poradzić w żaden inny sposób. Maluchy niepotrafiące współpracować ze swoimi rówieśnikami, ani prawidłowo odpowiedzieć na ich prośby, czy potrzeby podczas wspólnej zabawy, mogą reagować gryzieniem.

Dziecko, tak jak każdy człowiek, może poczuć się bezsilne. Jego potrzeba wpływania na innych ludzi, czy dążenie do władzy w konkretnych sytuacjach może wywołać odruch gryzienia. Często problem dotyka najmłodszych członków rodziny, którzy poprzez gryzienie starają się zdobyć przewagę nad oponentem, a nie mają innych argumentów lub nie umieją jeszcze ich wyartykułować.

Istnieje również gryzienie wywołane silnymi uczuciami. Maluch może reagować w ten sposób w obliczu silnego, emocjonalnego stresu, cierpienia, bólu, nieszczęścia, złości lub zmartwienia.

Jak poradzić sobie z małym gryzoniem?

Przede wszystkim, jeśli twój maluszek ujawni skłonność do gryzieniawszystkich i wszystkiego naokoło dla jakiejś sprawy, najważniejsze to nie reagować złością. Gdy w zdenerwowaniu skrzyczysz dziecko, osiągniesz jedynie to, że przestraszy się i poczuje się zagubione. I wcale nie zrozumie, o co ci chodzi. Powściągnij zatem nerwy i spokojnie powiedz: „Nie wolno gryźć, to boli”. Niech twoja surowa mina i ton głosu będą dla dziecka sygnałem, że sprawa jest poważna.

Jeśli Twoje dziecko gryzie dla zabawy, dawaj mu to, w czym może zatopić zęby bezpiecznie, np. jabłko, chrupki lub specjalny gryzak. Jeśli gryzie w sytuacjach konfliktów z innymi dziećmi, to przede wszystkim obserwuj je i staraj się reagować zawczasu. Jeśli zauważysz, że twój smyk jest już zmęczony lub zdenerwowany, przerwij zabawę z rówieśnikami. Ucz wspólnej zabawy, rozwiązywania konfliktów, dzielenia się, współpracy, empatii. Pomagaj dziecku radzić sobie ze złością. Tłumacz mu, że ma prawo się zdenerwować, ale nie wolno mu wtedy nikogo krzywdzić. Ustalaj zasady dobrego zachowania i bądź konsekwentna. Zawsze, gdy dziecko poradzi sobie w konfliktowej sytuacji bez gryzienia, nie zapomnij go pochwalić.

Pamiętaj, że małe dziecko nie umie jeszcze w odpowiedni sposób wyrażać swoich emocji lub pragnień. Czasem odwołuje się do sposobów, które nam, dorosłym, wydają się śmieszne lub oburzające, ale dzieci kierują się innym systemem, innym wymiarem zachowań. Dlatego trzeba powtarzać dziecku, że nie wszystkie przyjęte przez niego sposoby kontaktowania się z otoczeniem – na przykład gryzienie – są słuszne i zasługują na pochwałę.