Rozwój emocjonalny dziecka

Rozwój psychiczny dziecka to również jego rozwój emocjonalny. Psychika i osobowość dziecka kształtowane są razem z procesem socjalizacji. Najważniejszą rolę w rozwoju dziecka pełni rodzina – to rodzice są pierwszymi osobami, które zapewniają dziecku poczucie bezpieczeństwa i warunki potrzebne do prawidłowego rozwoju. Przyjazna atmosfera pomaga kształtować psychikę malucha.

Rozwój uczuciowy dziecka

Przyjazna atmosfera w domu daje poczucie bezpieczeństwa dziecku. O atmosferze decydują głównie rodzice. W takich warunkach prawidłowo przebiega proces socjalizacji oraz rozwój emocjonalny. Jeżeli dziecko nie ma zapewnionych prawidłowych warunków, nie są zaspokajane jego podstawowe potrzeby, nie ma poczucia bezpieczeństwa, wówczas rozwój dziecka zostaje zakłócony. Może dojść do różnych zaburzeń zachowania. Owe zaburzenia mogą umacniać się u dziecka, które znajduje się w nowym, nieznanym lub nieprzyjaznym środowisku (przedszkole, szkoła). Objawem zaburzeń jest agresja u dzieci. Niektóre maluchy uciekają z kolei w samotność.

Jeżeli rozwój fizyczny i psychiczny dziecka przebiega prawidłowo, z czasem osiągana jest dojrzałość organizmu. Dojrzałość psychiczna opiera się na dojrzałości emocjonalno-społecznej. Co kryje się pod tym pojęciem? Chodzi o to, że dziecko potrafi prawidłowo reagować emocjonalnie na konkretne zachowania innych ludzi. Stanem odwrotnym do dojrzałości emocjonalnej jest niedojrzałość emocjonalna. Wpływ otoczenia i środowiska decyduje o ostatecznym rozwoju emocjonalnym malucha. Dorośli, przez dostarczanie pozytywnych bodźców, powinni mieć korzystny wpływ na rozwój dziecka.

Etapy rozwoju emocjonalnego dziecka

Dzieci w wieku od 3 do 7 lat odczuwają więcej emocji niż wcześniej. Uczucia są przeżywane z różnym natężeniem i często z dużą intensywnością. Zachowanie malucha 3–4-letniego zdradza niepokój i zdenerwowane. Reakcje są żywiołowe i bardzo impulsywne. W zachowaniu dziecka ujawnia się też pewna afektywność. Dziecko nie potrafi jeszcze w pełni kontrolować swojego zachowania – wiąże się to z niedojrzałością układu nerwowego.

Dziecko 4–7-letnie wykazuje większą świadomość działania. Każdemu działaniu towarzyszą doznania intelektualne. Dzięki temu wzbogacony zostaje zasób przeżyć. W dziecku budzą się uczucia społeczne. Maluch powoli zaczyna umieć utożsamiać i ustosunkowywać się do pojęć: sprawiedliwość, kradzież, dobro wspólne. Rodzice są pierwszymi i najważniejszymi nauczycielami dziecka. Warto pamiętać, że każde słowa powinny być potwierdzone czynami. Jeżeli rodzice stawiają zakazy i nakazy dziecku, powinni pamiętać, żeby samemu dawać wzór do naśladowania.

Dziecko uczy się emocji również od rówieśników w przedszkolu, na podwórku, podczas zabaw dla dzieci. Maluchy mogą wracać we wspomnieniach do wcześniejszych wydarzeń i przeżywać je na nowo. Dziecko potrafi cieszyć się i ekscytować z zapowiedzianych dopiero sytuacji. Może też odczuwać strach lub niepokój, jeżeli sytuacje, które mają dopiero nadejść nie wydają się im przyjemne (bilans zdrowia, wizyta u lekarza, u dentysty).