Odchudzanie bez glutenu

Gluten jest białkiem występującym w zbożach: pszenicy, życie, owsie i jęczmieniu. U części osób wywołuje alergię, choruje 1 osoba na 100. Do pewnego momentu organizm broni się, ale z czasem może dojść do uszkodzenia kosmków jelitowych, które są odpowiedzialne za wchłanianie substancji pokarmowych z jelita cienkiego. Ciężka forma nietolerancji glutenu zwana jest celiakią, to poważna choroba. Właśnie dlatego gluten znalazł się na cenzurowanym.

Dlaczego tuczy

Kiedy nie przyswajamy składników pokarmowych, bo mamy zniszczone przez chorobę kosmki, prowadzi to do dużych niedoborów w organizmie. Nadmiar pożywienia gromadzony jest wtedy w tkance tłuszczowej. Niejedna z nas powie: No dobrze, tylko co ja mam z tym wspólnego, skoro u mnie takiej choroby nie zdiagnozowano. Okazuje się jednak, że diagnoza wcale nie jest taka łatwa. Zazwyczaj rozpoznaje się ją u małych dzieci i niemowląt. Ale już u dorosłych trudniej ją stwierdzić. Nie daje bowiem jednoznacznych objawów.

Mimo braku objawów, choroba nadal się rozwija. Dlatego warto zwrócić uwagę na dolegliwości, które mogą, ale nie muszą świadczyć o nietolerancji glutenu. Lista jest dość długa: niedokrwistość, anemia, nadwaga oporna na kuracje odchudzające, ciągłe zmęczenie, apatia, bóle kości lub stawów, osteoporoza, stany depresyjne lub lękowe, mrowienie, drętwienie rąk i stóp, przerwy w występowaniu miesiączki, bezpłodność lub nawracające poronienia, owrzodzenia w jamie ustnej, trudne w leczeniu zmiany skórne.

Oczywiście przerwy w miesiączce nie muszą świadczyć o celiakii. Rozpoznanie opiera się na całościowej ocenie: objawów klinicznych, wyników badań serologicznych i badań histopatologicznych błony śluzowej jelita cienkiego. Przede wszystkim należy porozmawiać z lekarzem pierwszego kontaktu i omówić wszystkie niepokojące objawy. Potem wykonać przez gastroenterologa test krwi, kiedy bada się przeciwciała celiakii. Badanie można zrobić we własnym zakresie w wybranym laboratorium. Koszt testu to ok. 60 zł. Zdarza się też, że choć test nie wykazał przeciwciał, to celiakia rozwija się. A wtedy do jej wykrycia potrzebna jest biopsja jelita cienkiego. Brzmi poważnie, ale zabieg nie jest bolesny, polega na tym, że pacjentowi przez jamę ustną wprowadza się do jelita sondę z maleńką kamerą, na koniec badania pobiera się niewielką próbkę na potrzeby analizy medycznej.

Nie czekając na badania

Jak w przypadku wielu chorób, w celiakii odpowiednia dieta to podstawa. Wiele osób nie czekając na badania stwierdza, że skoro gluten szkodzi i może przyczyniać się do nadwagi, to na wszelki wypadek zastosuję dietę, która go całkowicie wyklucza. Przede wszystkim należy wykluczyć z diety wszelkie zboża: pszenicę, żyto, jęczmień i owies, także pszenżyto i orkisz. Napoje: kawa zbożowa, herbatki z dodatkiem słodu, kawy z dodatkami smakowymi, niektóre rodzaje kakao, większość konserw mięsnych i rybnych, parówki, pasztety, mielonki, kiełbasy. A także żywność wysoko przetworzona (paluszki rybne, gotowe kotlety), sosy, majonezy, ketchupy (dodaje się mąki dla zagęszczenia), ciastka, lody, chałwa. Dozwolone są: kukurydza, ryż, ziemniaki, soja, proso, gryka, tapioka, amarantus, maniok, soczewica, fasola, sago, sorgo i wszystkie ich przetwory, orzechy, a także mięso, nabiał, ryby, owoce, warzywa, tłuszcze, ale też cukier i słodycze. Bezglutenowe makarony czy pieczywo można znaleźć na półkach z żywnością dietetyczną. Symbol — to przekreślony kłos. Niektóre leki, ale też śmietana, jogurty, sery żółte, topione, homogenizowane mogą mieć w swoim składzie gluten. Dlatego warto czytać skład.

Okazuje się jednak, że ta dieta jest niezwykle trudna w codziennym stosowaniu, bo trzeba przeczytać skład każdej zupki w proszku, paluszków rybnych, leków. Należy zapomnieć o bułkach i chlebie. Niewiele też można zamówić w restauracji, bo a nóż użyli mąki albo produktów zbożowych. Badania pokazują, że około 30 proc. chorych nie jest w stanie przestrzegać rygorystycznych zaleceń, a 25 proc. spożywa jednak od 2,5–5 g glutenu na dobę. Z całą pewnością są prostsze sposoby na zeszczuplenie. Inna sytuacja jest, kiedy podejrzewamy u siebie celiakię. Wtedy warto najpierw zrobić badania.