Prawdopodobieństwo zajścia w ciążę

Chwila zapomnienia, a potem miesiąc stresu? Zamiast zastanawiać się, czy nocne szaleństwo będzie miało swoje dziewięciomiesięczne konsekwencje zakończone wizytą na porodówce, sprawdź, jakie jest ryzyko zajścia w ciążę. Przykładowe sytuacje poniżej.

Indeks Pearla

Prawdopodobieństwo zajścia w ciążę przy stosowaniu danej metody antykoncepcyjnej określa tzw. indeks Pearla, czyli ilość zapłodnień u 100 kobiet w ciągu roku. Prawdopodobieństwo zapłodnienia w jednym cyklu u jednej kobiety stanowi iloraz wskaźnika i 1300 (zakładając, że przeciętny cykl trwa 28 dni, to u jednej kobiety w ciągu roku występuje 13 cykli, a u 100 – 1300 cykli). Jeśli wskaźnik wynosi 4, wówczas prawdopodobieństwo zajścia w ciążę wynosi 4:1300=0,0031=0,31%=31:10000=1:323. Trzeba pamiętać, że indeks nie jest doskonały i ma charakter orientacyjny.

Jak wygląda indeks dla poszczególnych metod antykoncepcyjnych?

• kalendarzyk małżeński – 5*/25**;
• metoda objawowo-termiczna – 3/25;
• zastrzyki hormonalne – 0,3/0,3;
• wkładka domaciczna – 0,6/0,8;
• tabletka antykoncepcyjna dwuskładnikowa – 0,1–1,25/6–8;
• prezerwatywa – 3/14;
• współżycie bez zabezpieczenia – 85/85.

*przy skrupulatnym stosowaniu się do wszelkich zaleceń danej metody

**typowe użycie

Stosunek przerywany

Stosunkowi przerywanemu odebrano przywilej nazywania się metodą antykoncepcyjną. I słusznie, jego skuteczność jest mała, a wskaźnik Perala wynosi 4 – dla ścisłego przestrzegania zasad stosowania „metody” i 19 – biorąc pod uwagę typowe stosowanie „metody”.

Dni płodne i niepłodne

Ryzyko zajścia w ciążę maleje w dni niepłodne, pod warunkiem, że zostały one wyznaczone prawidłowo. Owulacja nie zawsze zaczyna się wraz z pojawieniem ciągnącego śluzu i nie zawsze na 14 dni przed miesiączką. Za pomocą odpowiednich wyliczeń można ustalić początek i koniec owulacji, natomiast ustalenie dnia szczytu nie należy do najłatwiejszych zadań. Odbycie jednorazowego stosunku w najpłodniejszym dniu kobiety bez zabezpieczeń niesie ze sobą 30-procentowe ryzyko zajścia w ciążę.

Wzmożoną ostrożność podczas stosunku należy zachować już na 5 dni przed owulacją, gdyż właśnie tyle może przeżyć plemnik. Co ciekawe, ze stosunku na kilka dni przed owulacją, najczęściej rodzą się dziewczynki. Wynika to z faktu, że plemniki X są bardziej odporne na niesprzyjające warunki niż Y.

Możliwość zajścia w ciążę podczas okresu jest niewielkie, ale jednak istnieje. Jest tym wyższe, im krótszy jest cykl (poniżej 26 dni), gdyż możliwość wystąpienia wczesnej owulacji jest bardzo duża. Ciążą grozi również stosunek odbyty podczas krwawienia śródcyklicznego, które bywa mylone z menstruacją. Krwawienie miesiączkowe występuje 10–16 dni po owulacji. Najlepszym wyznacznikiem miesiączki zdaje się być w miarę stałe utrzymywanie się podwyższonej temperatury podstawowej ciała (mierzonej w ustach, pochwie i odbycie) przez 3 kolejne dni, po których następuje krwawienie. Za dni niepłodne można uznać (przy regularnych cyklach trwających 26–28 dni) 6 kolejnych dni od momentu pojawienia się krwawienia. Jednak nie można przyjąć tego okresu za pewnik (indeks Pearla dla tego czasu wynosi 0,2).

Ryzyko zajścia w ciążę

Czy zajdę w ciążę…

• jeśli karmię piersią? Za niepłodny uznaje się okres do 12 tygodni od porodu, gdy miesiączka nie powróciła, dziecko karmione jest wyłącznie piersią, a maksymalna przerwa między karmieniami nie przekracza 6 godzin. Współżycie w okresie laktacji, spełniające powyższe warunki, niesie ze sobą ryzyko zajścia w ciążę PI=2=1:650.
• jeśli pękła/zsunęła się prezerwatywa? Wówczas ryzyko zajścia w ciążę jest takie same, jak dla stosunku bez zabezpieczeń – PI=85, jednak należy uwzględnić dzień cyklu. 
• gdy w basenie lub na sedesie znajdowała się sperma? Ryzyko zajścia w ciążę jest bliskie zeru, jeśli kobieta nie usiadła nagimi narządami na plamę spermy. W takim przypadku ryzyko jest takie jak przy stosunku bez zabezpieczeń i zależy od dnia cyklu.
• jeśli u mężczyzny wystąpił wytrysk, ale narządy płciowe oddzielała odzież? W takim przypadku zajście w ciążę jest niemożliwe. Do zapłodnienia może dojść jedynie wtedy, gdy nagie narządy kobiece mają bezpośredni kontakt z przemokniętą od spermy odzieżą.