Naturalne metody planowania rodziny

Do naturalnych metod planowania rodziny zaliczamy metodę owulacyjną, termiczną i objawowo-termiczną. Wszystkie rodzaje antykoncepcji w jakiś sposób ingerują w organizm. Tymczasem naturalne metody są zupełnie bezpieczne i nie powodują żadnych skutków ubocznych. Warto wspomnieć o tym, że naturalne metody planowania rodziny nie są zaliczane do antykoncepcji, bowiem jest to świadome decydowanie o rodzicielstwie oparte na naturalnym cyklu płodności. Podstawę wyliczania dni płodnych i niepłodnych stanowią różnice w wysokości temperatury ciała podczas cyklu miesiączkowego i konsystencja śluzu w okresie płodności.

Zalety naturalnego planowania rodziny

Naturalne planowanie rodziny opiera się na wyznaczaniu dni płodnych i niepłodnych. Do ich określania służy obserwacja fizjologicznych objawów występujących w różnych fazach cyklu miesiączkowego. Poznanie czasu występowania okresów płodności służy zwiększeniu prawdopodobieństwa zajścia w ciążę lub zminimalizowaniu jej wystąpienia. Pary mające problem z płodnością powinny w ciągu dni płodnych podejmować próby zapłodnienia. Pary, które nie chcą mieć w danym okresie dziecka, muszą powstrzymać się od współżycia w obrębie dni płodnych.

Naturalne planowanie rodziny jest sposobem tanim i niewymagającym konsultacji z personelem medycznym. U kobiet, które znają swój naturalny cykl płodności, szybciej są diagnozowane choroby kobiece. NPR to metoda, która nie zagraża zdrowiu kobiety. Znajomość naturalnego cyklu płodności jest pomocna przy odkładaniu decyzji o dziecku na później oraz przy próbach zajścia w ciążę. Współżycie w dni płodne daje szanse na poczęcie dziecka.

Niektórym osobom może wydać się niewygodne pilnowanie i obserwowanie objawów charakterystycznych dla konkretnych faz cyklu. Tymczasem skuteczność metod antykoncepcyjnych jest zależna od regularności i pilności. W aptekach dostępne są testery płodności, urządzenia, które obliczają dni płodne, warto pamiętać jednak o marginesie błędu takiego wyliczenia. Sporo osób myli naturalne sposoby planowania rodziny z kalendarzykiem małżeńskim. Kalendarzyk jest metodą zawodną i dość zawężoną. Już w latach 70. XX wieku uznano kalendarzyk za metodę mało skuteczną.

Naturalny cykl płodności

Pierwszy dzień krwawienia wyznacza początek cyklu. Cykl trwa aż do ostatniego dnia przed kolejnym krwawieniem. W trakcie cyklu szczyt płodności przypada na owulację. Przed nią występuje faza I, czyli dojrzewanie komórki jajowej, a po niej – faza II, czyli dojrzewanie ciałka żółtego.

Podczas fazy I w organizmie kobiety zwiększa się ilość estrogenów. Pod wpływem hormonów w pęcherzyku jajnikowym rozwija się komórka jajowa. W tym czasie temperatura ciała kobiety jest niższa. W macicy wytwarza się nowa błona śluzowa (wcześniejsza została wydalona wraz z krwią). Zmianie ulega też szyjka macicy, która z reguły twarda, staje się miękka i lekko się otwiera. Kilka dni przed owulacją pojawia się śluz. Śluz płodny przypomina białko jaja kurzego – jest szklisty, przejrzysty, śliski, wilgotny i charakterystycznie się ciągnie.

Owulacja, czyli jajeczkowanie, to moment kulminacyjny. Komórka jajowa jest już dojrzała, a znajdujący się w niej pęcherzyk pęka. Z komórki jajowej wydostaje się jajeczko, które dostaje się do jajowodu. Jeżeli w ciągu 12 godzin jajeczko zetknie się z plemnikami, dojdzie do zapłodnienia. Jeśli nie, to jajeczko po 12 godzinach zanika.

Następuje II faza cyklu, trwająca od 12 do 16 dni (10–17 dni). Hormonem dominującym w tej fazie jest progesteron wytwarzany przez ciałko żółte. Progesteron hamuje dojrzewanie kolejnego pęcherzyka. W tym czasie temperatura ciała kobiety wzrasta o kilka stopni, a obniża się na chwilę przed wystąpieniem kolejnej miesiączki. Śluz zmienia się w gęsty i nieprzenikliwy, szyjka macicy twardnieje. Kobieta po owulacji jest rozdrażniona i bardziej wrażliwa.