Żelazo u niemowląt

U niemowląt niedobór żelaza występuje rzadko. Na anemię z powodu niedoborów żelaza narażone są przeważnie wcześniaki, dzieci urodzone z niską wagą, dzieci, których matki prowadziły niezdrową dietę w ciąży lub chorowały na cukrzycę ciążową. Żelazo jest potrzebne organizmowi do prawidłowego funkcjonowania. Zdrowe niemowlęta, urodzone z prawidłową wagą, mają tak duże zapasy żelaza, że wystarczą im na najbliższe 6 miesięcy życia.

Żelazo w diecie dziecka

Dzieci do 6 miesiąca życia, które urodziły się w terminie, z odpowiednią wagą i są zdrowe, wykazują minimalne zapotrzebowanie na żelazo. W ich organizmie znajdują się odpowiednie zapasy tego pierwiastka. Jednak już po pierwszym półroczu życia zapotrzebowanie na żelazo znacznie wzrasta. Wynosi około 1 mg/kg/d³. U dzieci, które przyszły na świat zbyt wcześnie, mają małą masę ciała, których matki w okresie ciąży odżywiały się niezdrowo lub chorowały na cukrzycę ciążową zapasy żelaza są znacznie mniejsze i wyczerpują się już w 2 miesiącu życia. Zapotrzebowanie na żelazo u takiego noworodka wynosi około 4 mg/kg/d³.

Mleko matki to najlepszy posiłek dla dziecka. W pokarmie kobiety znajduje się około 0,3–0,5 mg/l² żelaza. Dieta dziecka karmionego piersią jest odpowiednio zbilansowana. Żelazo znajdujące się w mleku matki wchłania się 5 razy lepiej niż np. żelazo z mleka krowiego. Mleko modyfikowane jest wzbogacane w żelazo. Dlatego też dzieci karmione butelką rzadko chorują na niedokrwistość. Po 6 miesiącu życia warto zacząć rozszerzać dietę dziecka o pokarmy stałe. Jakie są źródła żelaza? Najwięcej żelaza znajduje się w wątrobie wieprzowej, wątrobie cielęcej, żółtku jaja kurzego, mięsie. Żelazo znajdujące się w pokarmach pochodzenia zwierzęcego jest znacznie lepiej przyswajalne niż żelazo znajdujące się w pokarmach roślinnych.

Niedobór żelaza u dziecka

Między 6 a 24 miesiącem życia dzieci gwałtownie rosną. Niedobór żelazaw tym okresie jest wynikiem wyczerpywania zapasów zgromadzonych w okresie płodowym oraz małej podaży żelaza w aktualnej diecie. Ryzyko pojawienia się niedoboru żelaza u dzieci karmionych piersią w 9–12 miesiącu życia wynosi aż 20%, tymczasem u maluchów karmionych mlekiem modyfikowanym około 8%. Na największe ryzyko wystąpienia niedoborów narażone są dzieci karmione mlekiem niewzbogaconym w żelazo lub mlekiem krowim.

Niedokrwistość wynikająca z niedoboru żelaza występuje u dzieci, u których poziom hemoglobiny spada poniżej 110 g/l. Żelazo jest konieczne do tego, by ośrodkowy układ nerwowy mógł poprawnie funkcjonować. Niedobór żelaza w pierwszym okresie życia wpływa niekorzystnie na pracę mózgu, gdyż powoduje nieodwracalne zmiany.

Żeby zwiększyć przyswajalność żelaza w diecie, warto jednocześnie podawać dziecku produkty bogate w witaminę C. Witamina C przyspiesza wchłanianie żelaza. Pełnowartościowe śniadanie starszych dzieci może składać się z płatków śniadaniowych i owoców. Żelazo pochodzenia roślinnego jest słabiej przyswajalne niż żelazo pochodzenia zwierzęcego. Dlatego też warto ułożyć dietę w ten sposób, by dostarczała zarówno żelaza, jak i witaminy C.