Powtórka przed maturą – wszystko o inwersji (2)

TOMEK ERNESTOWICZ • dawno temu

W części tej omówione zostaną zagadnienia dotyczące inwersji stylistycznej wymagane na egzaminie maturalnym z języka angielskiego na poziomie rozszerzonym.

Inwersja stylistyczna (emfatyczna) używana jest w celu podkreślenia jakiegoś elementu zdania. Polega na zastosowaniu szyku przestawnego podmiotu i czasownika posiłkowego, tak jak w zdaniach pytających.

1. Inwersja stylistyczna jest stosowana w stylu formalnym i występuje po określonych elementach umieszczonych na początku zdania. Należą do nich:
a)      Okoliczniki czasu: Never (before), Rarely, Seldom, Barely/Hardly/Scarcely… when, No sooner… than:
* Neverhave I eaten such a good pizza before. – Nigdy wcześniej nie jadłem tak dobrej pizzy.
* Hardlyhad I arrived at the station when the train came in. –Ledwie co przybyłem na dworzec, przyjechał pociąg.
* No soonerhad I put the phone down than it rang again. –Ledwie co odłożyłem telefon, zadzwonił ponownie.
b)      Określenia czasu z przysłówkiem only: Only after, Only later, Only if, Only once, Only then, Only when:
* Only oncedid I go to the opera the whole time I was in Italy.(NIE:Only once did I went…)–Tylko raz poszedłem do opery przez cały okres pobytu we Włoszech.
c)       Wyrażenia przyimkowe z przysłówkiem only: Only by, Only in, Only with, Only in this way, itd.:
* Only by chancehad he discovered where the birds were nesting. –Tylko przez przypadek odkrył, gdzie ptaki zakładały gniazda.
UWAGA: W zdaniach, w których only oznacza „jedynie”, nie używamy inwersji, np. Only she knew the answer. – Tylko (jedynie) ona znała odpowiedź.
d)      Frazy z no: At no time, In no way, On no account, Under/In no circumstances:
* Under no circumstancesshould you open the door. –Pod żadnym pozorem nie powinieneś otwierać drzwi.
e)      Frazy z not: Notonly… (but also), Not till/until, Not since lub Not + rzeczownik:
* Not onlyis she beautiful but also intelligent. –Jest nie tylko piękna, ale i inteligentna.
* Not a wordhad she writtensince the exam had started. –Nie napisała ani słowa odkąd zaczął sie egzamin.
f)       Przysłówek little w znaczeniu negatywnym:
* Littledid I realise that one day he would become famous. –Nie zdawałem sobie sprawy, że pewnego dnia on stanie się sławny.
UWAGA:Należy pamiętać, że inwersja nie występuje bezpośrednio po wyrażeniach only after, only by, only if, only when, not since, not until, ale dopiero w części nadrzędnej zdania.
* Only whenthey had left, did the child burst into tears. – Dopiero gdy wyszli, dziecko wybuchło płaczem.
2. Inwersji można użyć w zdaniach warunkowych wszystkich trzech typów, pomijając samo słówko if.

If you should come early, we’ll go the theatre. – Should you come early, we’ll go the theatre.
If I were you, I would see a doctor. – Were I you, I would see a doctor.
If she had been asked, she would have helped. – Had she been asked, she would have helped.

3. Inwersję stosuje się także po słowach so i such występujących na początku zdania, np.

Sodangerous did weather conditions become that all mountain roads were closed.
Suchis the popularity of the play that the theatre is likely to be full every night.

4. W języku formalnym, zwłaszcza w formie pisanej, używa się inwersji po słowach as, than i neither/nor w porównaniach. Inwersji nie stosuje się, kiedy podmiotem jest zaimek.

The cake was excellent, as was the coffee. (lub as the coffee was.)
Research shows that parents watch more television than do their children. (lub than their children do.)
The council never wanted the new supermarket to be built, neither/nor did local residents.
We now know a lot more about the Universe than we did ten years ago. (brak inwersji)