Uzależnienie od leków przeciwbólowych

Środki przeciwbólowe można nabyć praktycznie na każdym rogu, co czynimy bardzo chętnie. Ból głowy, bóle menstruacyjne czy ból zęba — każdy powód jest dobry. A leki przeciwbólowe, zwłaszcza te, w których znajduje się kodeina, szybko uzależniają. Dlatego zanim połkniesz kolejną tabletkę przeciwbólową dobrze się zastanów, czy aby na pewno jej potrzebujesz. Bezmyślne sięganie po proszki może zmienić klasyfikację terapii — z leczenia bólu na leczenie odwykowe. Tego chcesz?

Działanie leków przeciwbólowych

Gdy nasze receptory bólowe zostaną podrażnione w wyniku urazu lub infekcji, wysyłają impuls nerwowy do kory mózgowej, gdzie powstaje uczucie bólu. Impuls nerwowy na swojej drodze spotyka różne substancje. Niektóre wzmacniają uczucie bólu, inne osłabiają. Do drugiej grupy zaliczane są m.in. endorfiny. Leki przeciwbólowe mogą działać na dwa sposoby:

• podszywać się pod substancję uśmierzającą ból i osłabiać impuls (silne leki przeciwbólowe dostępne na receptę, tzw. środki narkotyczne),
• hamować proces wytwarzania substancji potęgujących ból (powszechnie dostępne leki przeciwbólowe, tzw. środki nienarkotyczne).

Niezależnie od sposobu działania, wszystkie leki przeciwbólowe po pewnym czasie stosowania mogą uzależnić. Najczęściej stosowaną substancją przeciwbólową, a także przeciwgorączkową jest paracetamol. Łatwo go przedawkować, gdyż występuje jako dodatek do wielu leków. A trzeba zdawać sobie sprawę z tego, że substancja wzmacniająca ból tzw. cyklooksygenaza, którą hamują tabletki przeciwbólowe, nie bez przyczyny jest produkowana przez nasz organizm. Mianowicie pełni funkcję ochronną żołądka przed kwasem solnym. Spadek stężenia cyklooksygenazy w organizmie to prosta droga do wrzodów żołądka. Co więcej, niesteroidowe leki przeciwbólowe mogą doprowadzić do zaburzeń pracy wątroby.

Nadużywanie leków przeciwbólowych

Bóle głowy, bóle menstruacyjne, bóle mięśni i stawów, ból zęba — leki przeciwbólowe są dobre na wszystko. Poza tym, dostępne są bez recepty i można je kupić w każdym hipermarkecie, sklepiku osiedlowym czy kiosku ruchu. Wszechobecne środki zalegają w damskich torebkach, męskich teczkach i uczniowskich plecakach. Skąd ta nadwrażliwość na ból? Być może leki przeciwbólowe nie służą ci do zwalczania bólu fizycznego, a do zaznania chwili wytchnienia lub bierzesz leki z przyzwyczajenia? Jeśli twoja odpowiedź jest twierdząca to sygnał ostrzegawczy, że czas odstawić leki i udać się do lekarza.

Leków przeciwbólowych nie należy zażywać dłużej niż 3 dni. Jeśli ból nie przechodzi oznacza to, że ma poważniejsze podłoże niż przemęczenie, niewyspanie czy kac. Im dłużej zażywamy dany lek, tym większych dawek potrzebujemy. Z czasem nasz organizm przyzwyczaja się do substancji i małe dawki przestają mu wystarczać. Dlatego lekomani biorą coraz częściej i coraz więcej. Szczególną ostrożność należy zachować zażywając tabletki na bazie kodeiny, która może bardzo szybko uzależnić. Oprócz leków przeciwbólowych, uzależniają leki nasenne, hormonalne, przeciwdepresyjne.

Leczenie uzależnienia od leków przeciwbólowych

Najlepszym lekarstwem na uzależnienie od leków przeciwbólowych jest abstynencja. Zespół abstynencyjnypoczątkowo przebiega burzliwie. Zazwyczaj trwa ok. tygodnia i towarzyszą mu takie dolegliwości, jak: bezsenność, drażliwość, niepokój, bóle głowy i brzucha, potliwość, uderzenie gorąca i zimna, podwyższone ciśnienie. Dlatego w czasie odstawiania leku należy kontrolować swoje ciśnienie kilka razy dziennie (minimum 3). Leczenie objawowe przyniesie tymczasową ulgę. Pomocne bywa zażywanie preparatów magnezu.

Jednak, jak to z uzależnieniami bywa, bardzo łatwo wrócić do starych przyzwyczajeń i znów zacząć "brać". Dlatego konieczne może okazać się leczenie odwykowe. Pomoże uniknąć nawrotu uzależnienia.