Skoki rozwojowe niemowląt

Nie tak dawno wyczuwałaś ruchy dziecka w ciąży, a już teraz twój maluszek leży obok ciebie. Nawet nie zauważyłaś, jak szybko twoja pociecha urosła i z noworodka przeistoczyła się w niemowlaka. Rozwój niemowlaka to czas aklimatyzacji i przystosowywania się do nowej rzeczywistości. W organizmie i zachowaniu dziecka dochodzi do wielu zmian. Maluch zaczyna uczyć się życia. Rozwój fizyczny niemowlaka jest bardzo intensywny. Podobnie jak rozwój psychiczny. W pierwszym roku życia dziecka wyróżniamy siedem skoków rozwojowych.

Co to są skoki rozwojowe dziecka?

Skoki rozwojowe dziecka to nabywanie przez niego nowych umiejętności. Niemowlak wszystko robi po raz pierwszy. Środowisko, w którym się znalazł jest dla niego nowe i nieco przerażające. Nic dziwnego, że czasami dziecko marudzi, jest trochę bardziej drażliwe, źle śpi. Jednak po kilku tygodniach następuje zmiana. Maluch oswaja się z zastałą rzeczywistością i zaczyna się do niej przystosowywać.

Dziecko nabywa nowe umiejętności i chwali się nimi. Skoki rozwojowe dotyczą zarówno rozwoju psychicznego, jak i rozwoju ruchowego dziecka. Lekarze zaobserwowali, że u dzieci urodzonych po terminie, pierwszy skok rozwojowy pojawia się szybciej, niż u dzieci, które przyszły na świat wcześniej. W pierwszym roku życia dziecko rozwija się najintensywniej. Dlatego do 12. miesiąca można zaobserwować u malucha aż siedem skoków rozwojowych.

Etapy rozwoju psychicznego dziecka

W pierwszym miesiącu życia dzieci nabywają większej wrażliwości na bodźce zapachowe, słuchowe, wzrokowe i smakowe. Otoczone nowymi doznaniami są przestraszone. Dlatego maluch najczęściej jest płaczliwy i rozdrażniony. Jednak obok łez można zaobserwować na twarzy dziecka uśmiech. Kolejny skok rozwojowy następuje w drugim miesiącu. Płaczliwe dotąd dziecko zmienia się w małego obserwatora. Maluch potrafi już skupić wzrok na konkretnej rzeczy lub czyjejś twarzy. Powoli zaczyna kontrolować swoje ruchy. Dzięki temu z zaciekawieniem bawi się rączkami i nóżkami. Rozróżnia już smaki, zapachy, a także dźwięki.

Trzeci miesiąc nie jest najłatwiejszy ani dla dziecka, ani dla jego rodziców. Maluch przez większość czasu marudzi, płacze, nie przesypia nocy. Dziecko poznaje też siłę swojego głosu i zaczyna głośno krzyczeć lub piszczeć. W tym okresie bardzo ważna jest rola rodziców. Dziecko zaczyna rozróżniać ich głosy, dlatego też rodzice muszą do niego mówić łagodnie i z miłością. Malucha zaczyna interesować świat, jego możliwości poznawcze ograniczają się jednak do pchania wszystkiego do ust. Dziecko potrafi też skoordynować ruchy oczu i głowy (koordynacja wzrokowo-ruchowa) – odwraca główkę w kierunku miejsca, które go zainteresowało.

Kolejny skok rozwojowy następuje na przełomie czwartego i piątego miesiąca. Dziecko wykazuje zainteresowanie zabawkami. Łatwiejsze jest też karmienie dziecka, ponieważ maluch wyraźnie sygnalizuje, że jest już syty – odpycha łyżeczkę, butelkę, miseczkę. Dziecko zaczyna domagać się czułości, na przykład wyciąga rączki. Przytulanie dzieci buduje pozytywne relacje między nimi i rodzicami, a także zapewnia poczucie bezpieczeństwa. W piątym miesiącu maluch rozumie proste polecenia, reaguje na własne imię oraz poznaje swoją twarz w lustrze.

W szóstym miesiącu, pod wpływem nieobecności któregoś z rodziców, pojawia się u dziecka lęk separacyjny. Bywa to przyczyną płaczliwości malucha. Niegrzeczne dziecko – tak przeważnie postrzega się krzykliwego malucha. Tymczasem dziecko po prostu się boi, że zostanie opuszczone na zawsze. Ponadto widzi detale i wykazuje nimi zainteresowanie, a w obecności obcych dziecko jest nieśmiałe.

W ósmym i dziewiątym miesiącu można mówić o wykształcaniu się inteligencji. Maluchy pragną zabawy, potrafią uśmiechać się do lustra, porównują zapachy i dźwięki. Ostatni skok rozwojowy następuje w jedenastym miesiącu. Dziecko odkrywa, że każde zachowanie ma swoje konsekwencje. Popularna gra dla dzieci w tym wieku to odgłosy. Na pytanie: „Jak robi krówka?” maluch odpowie: „Muuu”. Dziecko wykształca asertywność, zaczyna uczyć się mówić: „Nie”.