Torbiel jajnika

Czy torbiele jajników są groźne? Regularne wizyty u ginekologa umożliwiają wczesne wykrywanie zmian chorobowych. Torbiele na jajnikach mogą przybrać łagodną formę i przebiegać bezobjawowo. Większe i groźniejsze zmiany powodują objawy i wymagają leczenia. Kobiety znajdujące się w wieku rozrodczym powinny wykonywać badania regularnie raz na dwa lata lub raz na rok. Zaniedbanie choroby prowadzi do groźnych konsekwencji zdrowotnych.

Przyczyny powstawania torbieli jajników

Torbiele, inaczej cysty czynnościowe, to niewielkie pęcherzyki powstałe ze zgrubiałej tkanki lub napełnione krwią. Zmiany te lokalizują się we wnętrzu jajników, w ściankach jajników lub po zewnętrznej stronie. Małej torbiele są bezobjawowe. Jednak już ich większe postaci są groźne dla zdrowia. Wielkość torbieli waha się w granicach od kilku milimetrów do kilkunastu centymetrów. Powstanie torbieli nie jest zależne od wieku, choć z reguły pojawiają się one u kobiet będących w wieku rozrodczym. Przyczyny torbieli leżą w nieprawidłowym cyklu miesiączkowym i zaburzeniach hormonalnych.

W trakcie owulacji pęcherzyk Graafa musi pęknąć, by uwolnić komórkę jajową. Zdarza się, że pęcherzyk nie pęka, za to jego objętość wzrasta. Tak tworzy się torbiel pęcherzykowata. Powstawanie torbieli wiąże się też z ciałkiem żółtym. Pęknięty pęcherzyk Graafa u zdrowej kobiety zamienia się w ciałko żółte i znika (o ile nie nastąpi zapłodnienie). Jeżeli jednak ciałko żółte nie zniknie, tworzy się torbiel. Regularne badania ginekologiczne umożliwiają wczesne wykrycie torbieli. Niekiedy lekarz nie podejmuje żadnych działań, gdyż torbiel znika samoistnie. Zdarza się, że lekarz zaleca jednak terapię hormonalną.

Jeżeli kobieta cierpi na zespół policystycznych jajników (wielotorbielowatość), wówczas terapia hormonalna jest konieczna. Wielotorbielowatość jest wynikiem niepękających pęcherzyków Graafa, które umiejscawiają się wokoło jajników i zmieniają się w małe torbiele. Objawami zespołu policystycznych jajników są problemy z zajściem w ciążę, nadwaga, nadmierne owłosienie. Z torbielami zmagają się też kobiety cierpiące na endometriozę. Śluzówka wyścielająca wnętrze macicy przemieszcza się do jajnika, a tam zmienia się w cystę wypełnioną ciemnoczerwoną krwią. Jest to tzw. torbiel czekoladowa.

Leczenie torbieli jajników

Badanie USG pozwala wykryć torbiele. Dlatego też kobiety po 35. roku życia powinny regularnie (raz na rok) wykonywać USG dopochwowe. Kobiety przed 35. rokiem życia mogą wykonywać badanie rzadziej – raz na dwa lata. Małe cysty przebiegają bezobjawowo. Większe mogą wywoływać bóle podbrzusza, częste oddawanie moczu, zaparcia, wzdęcia, bóle podczas stosunku. Niepokój powinny wzbudzać również nieregularne miesiączki i plamienia międzymiesiączkowe.

Sposoby leczenia torbieli zależą od wielkości cyst. Metody leczenia to terapia hormonalna, leczenie antybiotykami, operacja usunięcia torbieli. Jeżeli zmiany są niewielkie, lekarz może nie podejmować żadnych działań, gdyż torbiel sama zniknie. Torbiele mają tendencję do nawracania. Zaniedbanie leczenia może mieć fatalne skutki. Pęknięcie cysty może doprowadzić do krwotoku wewnętrznego. Torbiel może też uszkodzić jajnik, który trzeba będzie usunąć. Niekiedy pod postacią cysty ukrywają się nowotwory.