Przyczyny agresji w szkole

Skąd się bierze agresja u dzieci? Jak walczyć z agresją? Przemoc w szkole to, niestety częsty problem przybierający różne formy. Agresywne dziecko to nie tylko takie, które używa przemocy fizycznej wobec innych, ale też takie, które wyrządza krzywdę słowną i niewerbalną. Dwie ostatnie formy agresji są mniej widoczne, a przez to bagatelizowane przez rodziców i nauczycieli. Prześladowany maluch jest upokarzany i poniżany. Swój los znosi często w milczeniu i izoluje się od swoich rówieśników.

Rodzaje przemocy w szkole

Konflikty między dziećmi pojawiają się bardzo często. Agresja nie zawsze przybiera postać długotrwałego znęcania się nad maluchem, bowiem niekiedy jest to jednorazowy akt agresji. Jakkolwiek, przemoc to wyrządzanie krzywdy drugiemu człowiekowi, często słabszemu. Agresja u dzieci może przybierać różne postaci. Akty przemocy dzielimy na: fizyczne, słowne i niewerbalne. Przemoc fizyczna przejawia się w: kopaniu, wymuszaniu pieniędzy, szarpaniu, biciu, okradaniu, niszczeniu cudzej własności oraz opluwaniu. Przemoc słowna to: wyzywanie, grożenie, ośmieszanie, obgadywanie, poniżanie, szantażowanie. Ostatni rodzaj, czyli przemoc niewerbalna, jest najtrudniejsza do zauważenia przez osoby trzecie, a należą do niej: robienie wrogich min, pokazywanie nieprzyzwoitych gestów, grożenie pięścią, izolowanie drugiej osoby. Przemoc słowną i niewerbalną zalicza się do przemocy psychicznej (jest to tzw. bullying w szkole).

W wypadku pojawienia się agresji w szkole należy zwrócić uwagę, kto jest ofiarą. Istnieją sytuacje, w których jedno dziecko jest agresywne względem pozostałych kolegów, oraz takie, w których większość klasy atakuje tzw. „klasowego odludka”. Osoby znajdujące się w drugim rodzaju sytuacji nie mają wsparcia ani w kolegach, ani w nauczycielach, ani w rodzicach.

Przyczyny szkolnej przemocy

Istnieje kilka czynników, które sprzyjają rozwojowi agresji w uczniach. Wśród nich wyróżniamy:

• czynniki rodzinne (rozwód rodziców, kłótnie w rodzinie, problemy finansowe rodziny),
• czynniki biologiczne (zaburzenia neurologiczne),
• czynniki psychologiczne (niskie poczucie wartości, nieumiejętność rozwiązywania konfliktów, gromadząca się frustracja),
• czynniki zależne od szkoły (słaba kontrola uczniów, częsta zmiana nauczycieli, liczne klasy),
• czynniki wynikające z napięć między uczniem a nauczycielem.

Dzieci prześladowane rzadko opowiadają o swoim problemie rodzicom lub nauczycielom. Obawiają się, że zostaną obwinione o zaistniałą sytuację i wolą w milczeniu znosić prześladowania. Dodatkowo boją się zemsty prześladowców. Najczęstsze objawy agresji w szkole to niechęć do szkoły i symulowanie chorób. Dziecko zastraszane zmusza się każdego ranka, żeby spakowało plecak i poszło na lekcje. Prześladowany maluch niechętnie opowiada o tym, co się dzieje w szkole, ma gorsze oceny, zaczyna się izolować i zamykać w sobie. Rodziców powinny zaniepokoić problemy ze snem, gorsze oceny, poniszczone książki i przybory szkolne. Jeśli maluch ma kieszonkowe, warto go podpytać, na co je wydaje. Niekiedy pieniądze te są przeznaczane na „wykup” lub są po prostu zabierane przez agresorów.