Inseminacja – jakie badania należy wykonać przed rozpoczęciem leczenia?

Przed inseminacją – kwalifikacja do zabiegu
Wybór metody leczenia niepłodności jest zawsze poprzedzony szczegółowymi badaniami diagnostycznymi i analizą ich wyników w oparciu o indywidualną sytuację pary. „Rzecz jasna, zdarzają się pacjenci z bardzo podobnymi problemami, ale temat spadku płodności jest na tyle złożony, że nie sposób prowadzić leczenia według jednego, sztywno ustalonego szablonu”, mówi dr n. med. Kinga Ziółkowska, specjalista ginekolog położnik z kliniki leczenia niepłodności InviMed w Warszawie. „Ta sama zasada dotyczy poszczególnych technik wspomaganego rozrodu – mimo iż jesteśmy w stanie określić sytuacje, w których dana metoda ma szanse przynieść efekt, zanim zdecydujemy się na konkretną terapię, musimy wziąć pod uwagę szereg czynników.

Właśnie dlatego przed rozpoczęciem leczenia, czy z wykorzystaniem inseminacji, czy innych procedur (np. in vitro), pacjenci muszą wykonać stosunkowo dużo badań”, wyjaśnia lekarz. „Może się też okazać, że po otrzymaniu wyników pierwszych zleconych badań lekarz skieruje pacjentkę lub jej partnera na dodatkowe testy i badania – etap badań diagnostycznych automatycznie się wówczas wydłuża, ale z korzyścią dla pary, ponieważ każde z takich badań rzuca światło na stan ich płodności i pozwala na lepsze dopasowanie metody leczenia”.

Zanim para zostanie zakwalifikowana do zabiegu inseminacji, kobieta wykonuje badanie grupy krwi, cytologię, posiew z pochwy, wymaz z szyjki macicy w kierunku bakterii Chlamydia Trachomatis (badanie Chlamydia PCR) oraz badania wirusologiczne (HBs Ag, Anty HCV, Anty HIV, Anty-Hbs, VDRL, Cytomegalia IgG, IgM, Toxoplazmoza IgM, Różyczka IgG). Bardzo ważnym elementem diagnostyki niepłodności jest profil hormonalny pacjentki, określany na podstawie badań stężenia AMH, FSH, TSH, E2 i prolaktyny. Zaleca się również monitorowanie cyklu miesięcznego (1–2 badania poziomu hormonów i 2–3 badania USG zwykle wystarczą do oceny przebiegu cyklu i do określenia dni płodnych).

Partner pacjentki poddaje się rozszerzonemu badaniu nasienia, ponadto wykonuje badanie grupy krwi i badania wirusologiczne (HBs Ag, Anty HCV, Anty HIV, Anty-Hbs, VDRL, Cytomegalia IgG, IgM).

Badania ginekologiczne przed inseminacją
Szanse na powodzenie zabiegu inseminacji w dużym stopniu zależą od stanu układu moczowo-płciowego pacjentki, dlatego standardowo oprócz badania ginekologicznego i USG dopochwowego wykonuje się wspomniane już badanie cytologiczne oraz posiew z szyjki macicy, jako przygotowanie przed badaniem drożności jajowodów. „Na tym etapie przygotowania do inseminacji niezwykle pomocnym badaniem jest ultrasonograficzna histerosalpingografia, czyli Sono-HSG”, mówi dr n. med. Kinga Ziółkowska.

„Badanie to służy ocenie drożności jajowodów i pozwala na wykrycie wad budowy lub kształtu macicy, które często stoją na przeszkodzie zapłodnieniu”. W trakcie badania Sono-HSG lekarz podaje specjalną piankę do jamy macicy i jajowodów, a następnie wprowadza sondę USG, aby na ekranie uzyskać obraz narządów rozrodczych pacjentki i ocenić stan jej macicy oraz drożność jajowodów. „Badanie jest bezpieczne i może mieć działanie lecznicze, tzn. w przypadku zlepienia jajowodów i utraty ich drożności podanie płynu bezpośrednio do jajowodów może spowodować ich udrożnienie”, dodaje lekarz.

Zabieg inseminacji to wynik rzędu 700–800 złotych, jeśli do zapłodnienia użyte zostanie nasienie partnera pacjentki. Para, ze względów medycznych, może zdecydować się na inseminację z nasieniem dawcy – taka procedura kosztuje 1.600–1.700 złotych. Do ceny leczenia należy dodać także koszty badań oraz wizyt lekarskich (w trakcie monitoringu cyklu konsultacja kosztuje 100 złotych).

Cena inseminacji jest znacznie niższa niż zapłodnienia pozaustrojowego, ale warto uświadomić sobie, że na ogół jedna próba to za mało, by uzyskać ciążę. Z reguły pary podchodzą do inseminacji kilka razy, nie więcej jednak niż sześć. W zależności od wieku pacjentki, jakości nasienia wykorzystanego do zabiegu i liczby dojrzałych pęcherzyków jajnikowych po przeprowadzonej stymulacji hormonalnej, skuteczność leczenia z zastosowaniem inseminacji wynosi od 10 do 25% na jeden cykl.