"Skaza", Josephine Hart

Przed lekturą „Skazy” autorstwa angielskiej pisarki Josephine Hart, widziałam już ekranizację tej powieści, o tym samym tytule, w reżyserii Louisa Malle’a z Juliette Binoche i Jeremym Ironsem w rolach głównych. Mój odbiór powieści jest naznaczony filmową adaptacją, Anna Barton ma twarz Binoche a Stephen Fleming Ironsa. Często zdarza się, że film oparty na dziele literackim znacznie od niego odbiega. Jednak nie w tym przypadku. Tutaj pisarka i reżyser mówią tym samym głosem, podobnie patrzą na problem, tak samo przedstawiają sytuację. Oboje nie oceniają postępowań Anny i Stephena. Pozwalają mówić bohaterowi o swoim życiu i uczuciu do narzeczonej syna. Burzliwy romans, namiętności, szaleństwa, oddawanie się cielesnej rozkoszy w kawalerce Anny czy też w paryskim hotelu, skrzętnie skrywany związek, który bliższy jest szaleństwu niż miłości – to pokazuje Malle w obrazie filmowym, ale wszystko to także zawiera Hart w powieści.

Żona, dwójka dzieci, dom, dobra praca – Stephen żyje w tej bezpiecznej przystani, ale w jednej chwili, kiedy tylko poznaje Annę, czuje, że dotychczasowe życie jest tylko nudnym przystankiem w drodze do obsesji namiętności, która go ogarnia. W jednym momencie zapomina o ponad dwudziestopięcioletnim związku, rodzinnej sielance i rzuca się w nowy związek. Anna i Stephen tworzą plan, który zakłada potajemne schadzki, namiętny seks, wręcz kazirodczy związek z dala przed czujnym okiem syna i żony, oszustwo, łamanie wszelkich zakazów i tabu.

„Skaza” opowiada o ludzkiej namiętności, która maksymalnie zawładnęła umysłem statecznego ojca rodziny, poważanego lekarza i polityka, o szaleństwie, w którym nie ma żadnych barier ani umiaru, namiętności, która nie znosi sprzeciwu i nie czeka na stałość. „Skaza” to historia o szaleństwie, które prowadzi do destrukcji; niszczy wszystko i wszystkich.

Josephine Hart wykreowała świat ludzkich obsesji, świat zbudowany na seksualnych odczuciach, w którym nie ma miejsca na rozważania, na refleksję. Świat, w którym każdy kolejny krok prowadzi do zagłady. Hart nie zachowuje się jak kaznodzieja, nie ocenia swoich bohaterów, nie przestrzega przed błędami, ale pozwala im iść wyznaczoną przez siebie drogą. „Skazę” momentami czyta się jak powieść erotyczną, ale nie o samą erotykę tutaj chodzi. To przede wszystkim powieść, która pokazuje do czego prowadzi ludzka namiętność nieokiełznana przez rozum.