Katar, czyli ostry nieżyt nosa, to w istocie stan zapalny śluzówki wyściełającej wnętrze nosa. Najczęściej jest wywoływany przez wirusy przenoszące się drogą powietrzno-kropelkową i dlatego tak łatwo się nim zarazić – wystarczy nawet przebywanie w tym samym pomieszczeniu z osobą chorą. Objawy pojawiają się szybko – często już po 24 godzinach od zakażenia. Zaczyna się od kichania, łaskotania w nosie i drapania w gardle, potem zwiększa się ilość produkowanego śluzu.
Kiedy jesteśmy szczególnie narażeni na katar? Odpowiedź wydaje się prosta: wtedy, kiedy wszyscy wokół go mają i łatwo się zarazić. Zwykle śluzówka nosa, konkretnie zawarty w niej lizozyn, nie dopuszcza do zagnieżdżenia się wirusów przenoszonych we wdychanym powietrzu. Jednak to się zmienia, gdy nasza odporność jest osłabiona – mamy do czynienia z dużymi wahaniami temperatury, śluzówka wysycha z powodu niskiej temperatury zimą, jesteśmy przemęczeni, przegrzani lub przemarznięci. Szczególnie narażeni są na infekcje ludzie starsi, a także żyjący w dużym stresie, osłabieni i zmęczeni i małe dzieci.
Zwykło się mawiać, że katar leczony trwa tydzień, as nieleczony siedem dni. Jest w tym sporo prawdy. Średnio nieżyt nosa trwa około tygodnia inie ma do tej pory naprawdę skutecznego leku zwalczającego go, a nie tylko nieco łagodzącego objawy. Trzeba więc te parę dni przeczekać i zacząć się martwić dopiero, gdy katar nie mija przez dłuższy czas. Może to wtedy oznaczać, że jego przyczyną nie jest zakażenie wirusowe, lecz alergia.
Kataru nie należy też jedynie przeczekiwać, trzeba sobie pomóc, by szybko przeszedł i obeszło się bez powikłań, takich jak zapalenie zatok lub ucha środkowego. W tym celu należy:
dużo pić;przyjmować witaminę C, najlepiej w owocach, warzywach i sokach, również w tabletkach;przyjmować leki takie jak rutinoscorbin lub cerutin – wzmacniające odporność i uszczelniające ścianki naczyń krwionośnych, co nie pozwala wirusowi przedostawać się do wnętrza komórek; unikać zmarznięcia lub przegrzania; robić inhalacje z pary wodnej;stosować krople udrażniające nos – ale najwyżej przez kilka dni, ponieważ długo używane wysuszają i niszczą śluzówkę;przyjmować leki zawierające pseudoefedrynę, zwłaszcza gdy katarowi towarzyszy ból zatok, jednak leki tego typu nie są polecane osobom z nadciśnieniem i mogą wywoływać pobudzenie i bezsenność;jeśli występuje stan podgorączkowy, starać się przez kilka dni nie wychodzić z domu, najlepiej leżeć w łóżku w cieple.
Ważne jest także prowadzenie takiego trybu życia, by katar dopadał nas jak najrzadziej. Należy ubierać się odpowiednio do temperatury – nie dopuszczać ani do przemarznięcia, ani do przegrzania i spocenia. Trzeba też zawsze dużo pić, by nie dopuścić do odwodnienia i wysychania błon śluzowych. Z tego samego powodu warto także nawilżać powietrze w pomieszczeniach, przede wszystkim w sezonie grzewczym. Nawet w zimie trzeba też wietrzyć pomieszczenia. To pozwoli „zahartować” śluzówkę nosa na wpływ zmiennej temperatury. W miarę możliwości należy unikać bliskich kontaktów z osobami chorymi. Ponadto dieta bogata w witaminę C i leki ogólnie wzmacniające odporność zapobiegają częstym infekcjom dróg oddechowych.
