"Dziewczyna znikąd", Helena Sekuła

Książka może oczarować klimatem retro - to kolejny już dowód na mitologizowanie się czasu Polski Ludowej. Autorka proponuje wyprawę do świata milicjantów i ciut archaicznych przestępców. Sekuła była asystentem prasowym przy komendzie i stąd sprawnie posługuje się ginącym już słownikiem grypsery. Dzięki czemu powieść stanowi dokument nie tylko literackiej konwencji, ale i polszczyzny.
Łukasz Orbitowski

Polski kryminał ostatnich lat wypracował swoje konwenanse - najważniejszym wydaje się zżycie autora z określonym czasem, miejscem, bohaterem, przy czym czas właśnie wybija się na plan pierwszy. Krajewski odniósł nieprawdopodobny sukces opisując swój Wrocław sprzed drugiej wojny, Konrad Lewandowski wykonał podobny manewr w odniesieniu do Warszawy i ostatnio Poznania. Krzysztof Maćkowiak w Raporcie Badeni posłużył się scenerią modernistycznego Krakowa, a najdalszą wycieczkę w przeszłość wykonał Mariusz Wollny, umieszczając swojego Kacpra Ryxa w czasach Jagiellonów. Mamy do czynienia z przemyślanym zabiegiem, pewnym, bardzo konkretnym wyborem tła dla kryminalnych perypetii. O tym wyborze decyduje pospołu prywatna fascynacja autora, decyzje literackie, które wcześniej podjęli inni (po Krajewskim nie można już pisać o Breslau), wreszcie, nie oszukujmy się, próba przewidzenia oczekiwań czytelniczych.

To sympatyczne czytadło otwiera scena zuchwałej kradzieży - na wernisażu fotografii ktoś obrabia całą śmietankę kulturalną i polityczną. Oddelegowany do sprawy major Korosz zaczyna szperać między zawodowymi złodziejami, ci jednak umywają ręce, czemu trudno się dziwić. Środowisko doliniarzy było wówczas solidarne, a nikt o zdrowych zmysłach nie okradłby kogoś wysoko postawionego, w obawie przed represjami. Wkrótce potem, starzy mistrzowie zaczynają zbierać łomot od kogoś, kto wyraźnie chce, by zamilkli (jest więcej niż pewne, że, gdyby Sekuła pisała dzisiaj, zostaliby zamordowani), a trop prowadzi do nowego gracza, niejakiego Hrabiego Siekierek. Czy coś może łączyć te złodziejskie perypetie z młodą dziewczyną zatrudnioną przez fotografa, na którego wystawie zaczął się ten ambaras? No pewnie, że może! Znamy przecież tytuł.

Przed rozpoczęciem kariery pisarskiej, Sekuła była asystentem prasowym przy komendzie i stąd sprawnie posługuje się ginącym już słownikiem grypsery. Jest wiec worycha (złodziej), neptek (oferma) czy też binia (kochanka) oraz dużo więcej zapomnianych już słów, dzięki czemu powieść stanowi dokument nie tylko pewnej literackiej konwencji, ale i polszczyzny.

Dziewczyna znikąd może oczarować klimatem retro - to kolejny już dowód na mitologizowanie się czasu Polski Ludowej, przynajmniej w wersji literackiej. Pewne wymiary ówczesnego świata nikną ze względu na wymagania konwencji i realia, w jakich Dziewczyna znikąd powstawała, nie przeczytamy za wiele o Służbach Bezpieczeństwa, walce ze spekulantami czy opozycjonistach katowanych gdzieś, po piwnicach. Ale, gdy na planie pojawia się galeria łotrów, sięgająca korzeniami jeszcze przedwojnia, to aż łezka w oku się kręci. Chłopy to twarde, honorne, a na tle dzisiejszych bandytów (choćby znanych jedynie z książek), jawią się niemal jako ci anieli, co z niebios zstąpili - bez wahania oddalibyśmy im dzieci w opiekę, portfel i klucze od domu.
A milicjanci? Sprytni jak Kloss, szlachetni jak kapitan Żbik, a przystojni, jak, nie przymierzając, Borewicz.

Wybrane dla Ciebie
Zęby też się starzeją. Jak poprawić ich wygląd i zdrowie?
Zęby też się starzeją. Jak poprawić ich wygląd i zdrowie?
Diety cud nie działają. Działa…
Diety cud nie działają. Działa…
Czas na wiosenne porządki! Jak Mini Paczka InPost pomoże Ci pozbyć się zbędnych drobiazgów?
Czas na wiosenne porządki! Jak Mini Paczka InPost pomoże Ci pozbyć się zbędnych drobiazgów?
Trendy w meblach ogrodowych 2025 – inspiracje na meble tarasowe i balkonowe
Trendy w meblach ogrodowych 2025 – inspiracje na meble tarasowe i balkonowe
Złoty naszyjnik w codziennych stylizacjach – jak go nosić, by wyglądać stylowo?
Złoty naszyjnik w codziennych stylizacjach – jak go nosić, by wyglądać stylowo?
Domowe dania jednogarnkowe na chłodne dni
Domowe dania jednogarnkowe na chłodne dni
Wymarzona łazienka w mniej niż tydzień? To możliwe!
Wymarzona łazienka w mniej niż tydzień? To możliwe!
Ubezpieczenie AC – co to jest i dlaczego warto je mieć?
Ubezpieczenie AC – co to jest i dlaczego warto je mieć?
Opaski stabilizujące do noszenia na co dzień: komu mogą pomóc?
Opaski stabilizujące do noszenia na co dzień: komu mogą pomóc?
Jak działają parownice do ubrań i w czym mogą pomóc?
Jak działają parownice do ubrań i w czym mogą pomóc?
Botki zimowe na obcasie, platformie czy płaskie – które sprawdzą się na co dzień?
Botki zimowe na obcasie, platformie czy płaskie – które sprawdzą się na co dzień?
Zegarki damskie sportowe – połączenie funkcjonalności i stylu
Zegarki damskie sportowe – połączenie funkcjonalności i stylu
MOŻE JESZCZE JEDEN ARTYKUŁ? ZOBACZ CO POLECAMY 🌟