Lato to nie tylko czas urlopów, wypoczynku i pięknej pogody. W tym czasie możemy wzbogacić swoje menu o wiele warzyw i owoców, na które czekaliśmy cały rok. Nie od dziś wiadomo, jak ważne dla organizmu są witaminy w nich zawarte, dlatego powinniśmy jeść ich jak najwięcej. Dużą zawartością witamin poszczycić się może czarna porzeczka, która słynie także z wielu właściwości leczniczych.
Ojczyzna porzeczki to Europa i Azja. Pierwszym uprawianym przez człowieka gatunkiem była porzeczka zwyczajna, której uprawę rozpoczęto w XV wieku. Dowodzą tego zapiski zielników, które pochodzą z tego okresu. Nazwę porzeczka niektórzy wywodzą od słowa porzecze, tłumacząc to jej obecnością na tych terenach. Na całym świecie rośnie około 150 gatunków dziko rosnących porzeczek.Czarna porzeczka zaistniała w XV wieku. To Francuzi rozpoczęli jej uprawę, doceniając już wtedy jej lecznicze właściwości. W Polsce rośnie dziko zarówno na terenach niżowych jak i wyżowych, a uprawiana jest w wielu regionach Polski.
Najwięcej witamin znajduje się w owocach i liściach porzeczki. Owoce zbiera się, gdy są dojrzałe, a następnie się suszy. Należy bardzo uważać, aby nie spleśniały, ponieważ szybko się psują. Są bogate w cukry i kwasy organiczne, zawierają polifenole, które mają wpływ na układ naczyniowy, oraz witaminę C i witaminy z grupy B. Działają ochronnie na naczynia włosowate. Są jednym ze składników leków, które poprawiają krążenie. Stosuje się je w postaci naparów, wyciągów czy proszku. Są także składnikami preparatów farmaceutycznych, podobnie jak liście.
Liście zrywa się wtedy, gdy są już dobrze rozwinięte. W liściach można odnaleźć niewielkie ilości olejku eterycznego, garbniki, witaminę C, sole mineralne, flawonoidy i antocyjanowe glikozydy, które nadają porzeczce właściwości przeciwzapalne. Poza tymi zaletami liście obniżają ciśnienie, co potwierdziły przeprowadzone na zwierzętach badania. Mają one także działanie przeciwreumatyczne, korzystnie wpływają na poprawę ostrości widzenia. Stosowane są również w terapii żył i ginekologii. Napar z liści zaleca się w chorobach żył, tętnic oraz w zakażeniach układu moczowego jako środek moczopędny, a także w bólach reumatycznych.
Picie soku z czarnej porzeczki (1-2 szklanki dziennie) na zmianę z sokiem buraczanym i malinowym oraz zjadanie owoców porzeczki poleca się osobom mającym skłonności do biegunek. Pomaga to również w schorzeniach żył, tętnic, grypie, anginie oraz w walce z katarem i kaszlem.
Inne właściwości lecznicze porzeczki to jej korzystny wpływ na skórę. Dzięki polifenolom porzeczka działa przeciwutleniająco i zwalcza wolne rodniki, a skóra staje się jędrna oraz zyskuje zdrowy i młody wygląd.
Jak dotąd nie są znane żadne szkodliwe skutki przyjmowania preparatów zawierających czarną porzeczkę. Dotyczy to nawet długotrwałej terapii.
Napar stosowany w chorobach żył, zakażeniu układu moczowego oraz bólach reumatycznych:
1 g suszonych liści zalej 200 ml wrzącej wody. Pozostaw pod przykryciem na 5 minut. Pij 2-3 filiżanki dziennie.
Czarna porzeczka jest bardzo zdrowa, a przede wszystkim smaczna, dlatego nikogo nie trzeba zachęcać do jej jedzenia. Można ją spożywać w różnych postaciach dżemu, konfitury, soku, nalewki lub na surowo „prosto z krzaka”. Wybór jest bardzo duży, a zysk ogromny.
