„Fotografia”, Penelope Lively

Powieść „Fotografia” Penelope Lively najprościej można określić jako historię o odkrywaniu przeszłości, poszukiwaniu śladów minionych lat, odtajnianiu tego, co skrzętnie przez lata było skrywane.

Glyn Peters, wykładowca historii pejzażu, zupełnie przypadkowo, szukając w szafie potrzebnego mu do pracy zawodowej artykułu, znajduje zdjęcie zrobione przed wielu lat, na którym zauważa swoją nieżyjącą żonę. Nie byłoby w tym zdjęciu nic frapującego, gdyby nie pewien ważny szczegół – ukochana Kath trzyma za rękę mężczyznę. W jednej chwili pielęgnowany w sercu bohatera wyidealizowany obraz przeszłości zostaje poddany w wątpliwość. Nagle jego myślenie o związku, o uczuciu żywionym do żony, o jej wierności okazało się fałszywe. Naruszony został ustalony przez lata porządek. Dzień, w którym znalazł kopertę, stał się kluczowym momentem w jego życiu. Odtąd świat podzielił się na czas przed tym odkryciem – czas spokoju, miłości, wiary - i czas po znalezieniu zdjęcia. Od tej chwili zaczyna na wszystko patrzeć z chłodem, dokonuje rekonstrukcji lat spędzonych z żoną, poddaje szczegółowej analizie każdą pamiętaną chwilę.

Pamięć powoli wydobywa wspomnienia i bohater stopniowo tworzy dziennik swojego małżeństwa. Rekonstrukcja części dotyczącej Kath wymaga pomocy innych, dlatego Glyn zaczyna szukać odpowiedzi u rodziny, odnajduje dawnych znajomych żony, podąża ich śladem. Ulega swoistej obsesji i nagle kobieta, o której myślał, że ją zna, że należała i należy tylko do niego, staje się osobą obcą. Glyn musi odnaleźć prawdę, a przede wszystkim dowiedzieć się, kim jest tajemniczy mężczyzna na fotografii? Co go łączy z Kath? Czy to jedyny człowiek, z którym się spotykała podczas ich małżeństwa? Kim właściwie była jego żona?

„Fotografia” to powieść, która obnaża przeszłość. Penelope Lively poddaje wątpliwość prawdę o tym, że znamy ludzi, którzy są nam najbliżsi. Autorka rysuje świat złożony ze złudzeń, w którym nie ma niczego pewnego. Obraz ukochanej osoby w wyniku błahego wydarzenia zaczyna rozmywać się.

Jedna fotografia potrafi zburzyć ład w życiu wielu ludzi, każe im zastanowić się nad sobą, nad drogą, którą obrali w życiu i ludźmi, z którymi związali się. Siostra, szwagier, siostrzenica, przyjaciele i przede wszystkim mąż zostają wciągnięci w problematyczną sytuację powstałą na skutek odkrycia fotografii, zostają postawieni twarzą w twarz ze swoimi wyborami, zmuszeni do przemyślenia swojego życia.