"Przedział dla pań", Anita Nair
Akhila ma czterdzieści pięć lat. Pochodzi z tradycyjnej bramińskiej rodziny. Jest samotna. Nie ma męża, nie ma dzieci, nie posiada własnego domu. Jest tylko córką, siostrą, ciotką. Zawsze od kogoś zależna. Zawsze komuś potrzebna. Z chwilą śmierci ojca jako najstarsza z rodzeństwa staje się głową rodziny, kimś, na kim spoczywa odpowiedzialność za krewnych. Akhila wywiązuje się sumiennie z tej roli. Prowadzi spokojne życie, w którym nie ma miejsca na burzliwe uczucia ani na przesadę. Jej dni są podobne do siebie. Życie nienagannie wyprasowane i wykrochmalone jak jej sari. Dawno zapomniała, że ma swoje sprawy, pragnienia, marzenia. Spełnia narzuconą jej rolę, w skrytości serca śni jednak o ucieczce ze świata sztywnych reguł, marzy o wolności i uniezależnieniu się.
Pewnego dnia wsiada do pociągu i ta podroż staje się przełomowym wydarzeniem w jej życiu. W przedziale dla kobiet spotyka pięć kobiet i wysłuchuje ich intymnych opowieści. Kobiety odkrywają przed sobą swoje sekrety, odsłaniają duszę, mówią o najbardziej tkliwych porywach serca. Akhila powoli wnika w życie swoich towarzyszek podróży. Dźanaki, Sheela, Margaret, Prabha Dewi, Marikkolundu wyjawiają historie swojego życia, swoich miłości, niespełnionych nadziei, relacji z mężczyznami, życia małżeńskiego. Jednym słowem – mówią o sobie. Z każdej tych opowieści wynika chęć wprowadzenia sensu w swoja egzystencję. Akhila czyta w ich życiu jak w poradnikach, w życiorysach próbuje odnaleźć podpowiedzi, wskazówki, koleje ich losów stają się dla niej drogowskazami. Z każdym kolejnym stukotem pociągu kobieta uświadamia sobie, że i ona ma prawo być szczęśliwa. Może mieszkać sama, żyć sama, może w końcu sama o siebie zadbać i po latach przypomnieć, kim była kiedyś. Podróż staje się dla niej wyprawą w głąb siebie, w poszukiwaniu własnej tożsamości, odkrywaniem własnych pragnień i potrzeb.
Ważnym elementem tej powieści jest tło obyczajowe, czyli realia życia w Indiach. Autorka pokazuje świat, w którym kobieta zależy od mężczyzny, w którym niezamężna nie ma prawa mieszkać sama. Musi mieć ochronę w postaci brata czy ojca. Samotność sprowadza na kobiety podejrzenie o złe prowadzenie się. Ale Akhila walczy z tym stereotypem; znajduje w sobie dość siły i determinacji, aby zawalczyć o siebie i powiedzieć „nie” męskiej dominacji, zerwać rodzinną pajęczynę uzależnień, która zabrania jej poczuć prawdziwą wolność.
Przyjemność płynąca z lektury „Przedziału dla pań” jest naprawdę wielka.
