"Gobelin", Kien Nguyen
MAGDA GŁAZ • dawno temuMyślę, że odczytywanie tej książki jako przypowieści, bajkowej historii może sprawić czytelnikowi dużą satysfakcję. Oddaje ona jednak także historyczno-obyczajowe realia życia w Wietnamie na początku XX wieku, opisuje świat, który już bezpowrotnie przeminął. Z tej perspektywy patrząc, „Gobelin” Kien Nguyena stanowi zarazem coś diametralnie różnego od bajki, mianowicie próbę zapisu i dokumentacji przeszłości.
W rodzinnym domu małego Kien Nguyena nikt nigdy nie opowiadał bajek o Czerwonym Kapturku czy Królewnie Śnieżce i siedmiu krasnoludkach. W dzieciństwie słuchał on historii o tym, co wydarzyło się w Wietnamie na początku XX wieku; była to opowieść o nieszczęśliwej miłości, zdradzie, wierności i walce o prawdę. Tę historię opartą w dużej mierze na własnych doświadczeniach opowiadał mu dziadek, hafciarz gobelinów na dworze ostatniego cesarza Wietnamu. Kien Nguyen leżał wtedy w bambusowej kołysce zawieszonej na sznurach umocowanych pod sufitową belką, a babcia nuciła prastare wietnamskie pieśni, grając cicho na lutni. Te wydawałoby się bajkowe opowieści, ich magia i forma przekazu sprawiły, że jako dorosły człowiek zapragnął spisać zasłyszane w dzieciństwie historie. Tak powstała powieść „Gobelin”.
Akcja książki rozpoczyna się w 1916 roku nad Rzeką Perfumowaną, kiedy do wioski na swój własny ślub przyjeżdża dwudziestoczteroletnia dziewczyna. Ven doznaje wielkiego zdziwienia, kiedy okazuje się, że jej nowo poślubiony mąż ma zaledwie siedem lat i bardziej potrzebuje matki niż żony. Mały Dan i ona zostają jednak mężem i żoną; dziewczyna wchodząc do rodziny Nguyen staje się również synową dla swoich trzech teściowych. Tak jak prawo nakazuje, musi być im posłuszna i wypełniać wszystkie ich rozkazy i żądania. W jakiś czas potem ojciec Dana i jego dwie żony oskarżeni o piractwo oraz próbę obalenia rządu francuskiego, podstępnie oszukani przez asesora Toana, zostają skazani na okrutną śmierć, a ich dom doszczętnie ograbiony. Ven jest jedyną osobą, która podejmuje się opieki nad Danem i postanawia wychować go w duchu zemsty. W końcu, chora na malarię, decyduje się sprzedać chłopca rodzinie wroga, aby tam, w jaskini lwa, dalej pielęgnował w sobie nienawiść do ludzi winnych śmierci jego ojca i pewnego dnia zemścił się. Wbrew przewidywaniom Dan zakochuje się jednak we wnuczce asesora, pięknej i łagodnej Tai May. Dwójkę młodych ludzi łączy głębokie uczucie, ale rozdziela przeszłość i niezabliźnione rany.
„Gobelin” to historia o zemście, czyli pragnieniu i konieczności pomszczenia krzywd, a jednocześnie powieść pełna miłości i oddania. Czyta się ją jak zmyśloną opowieść, która wcale nie musiała się wydarzyć, zawiera bowiem w sobie wiele cech typowych dla baśni i bajek (na przykład to, że zło zostaje ukarane albo że zakochani muszą pokonać wiele przeszkód na swej drodze, aby cieszyć się z bycia razem). Kolorytu tej historii dodają umieszczone w tle opisy realiów życia w Wietnamie. Nieznane w kulturze europejskiej obyczaje, tryb życia dworskiego, działalność mandarynów wciąż mają w sobie dla nas, ludzi zachodu smak orientalnej egzotyki.
Ten artykuł nie ma jeszcze komentarzy
Pokaż wszystkie komentarze