Strażnik młodości - witamina E

Historia witaminy E rozpoczęła się w latach dwudziestych XX wieku, kiedy dr Herbert Evans i jego współpracownicy badali wpływ diety na proces rozmnażania szczurów. Znaleźli oni w oleju z kiełków pszenicy nieznaną dotąd substancję, która okazała się niezbędna do rozrodu tych gryzoni. Substancja ta została nazwana tokoferolem lub witaminą E. Istnieje osiem różnych form tej witaminy, z których największą aktywność i przyswajalność ma d-alfa-tokoferol.

Tokoferol należy do grupy witamin rozpuszczalnych w tłuszczach i spełnia wiele różnorodnych funkcji w naszym organizmie. Przede wszystkim chroni go przed niszczycielskim działaniem wolnych rodników. Wolne rodniki to nietrwałe, niezwykle reaktywne cząstki, które działają uszkadzająco na każdą komórkę organizmu i są przyczyną wielu chorób. Witamina E należy więc do licznej grupy tzw. antyutleniaczy, a jej właściwości ochronne są szczególnie istotne w przypadku wielonienasyconych kwasów tłuszczowych wchodzących w skład błony komórkowej.

Witamina E jest również niezbędna do prawidłowego funkcjonowania czerwonych krwinek (erytrocytów), które są transporterami tlenu w organizmie. Witamina ta chroni erytrocyty przed deformacją i przedwczesnym zniszczeniem i w ten sposób wspomaga dostarczanie tlenu do wszystkich komórek ciała. Odpowiedni poziom tokoferolu w diecie chroni przed miażdżycą, chorobą niedokrwienną serca i zawałem. Witamina E pobudza także produkcję substancji przeciwzakrzepowej, zapobiegając chorobom związanym z krążeniem.

Czasami słyszy się przesadzone stwierdzenie, że witamina E dodaje „seksapilu”, ale faktem jest, że wpływa ona na płodność. Jej niedobór prowadzi bowiem u mężczyzn do niedostatecznej produkcji spermy. W przypadku kobiet przechodzących menopauzę witamina ta może być pomocna w łagodzeniu typowych dolegliwości tego okresu, takich jak uderzenia gorąca czy nadmierna podatność na infekcje pochwy.

Niezwykle istotny jest wpływ witaminy E na wygląd cery. Chroni ona skórę przed uszkodzeniami spowodowanymi działaniem wolnych rodników, zarówno powstających w procesie przemiany materii, jaki i tych, które atakują z zewnątrz, np. z zanieczyszczonego środowiska. Tokoferol nazywany jest często witaminą młodości, ponieważ wpływa na prawidłową elastyczność skóry i zapobiega powstawaniu zmarszczek. Chroni również skórę przed uszkodzeniami spowodowanymi działaniem promieni UV, które mogą być przyczyną przedwczesnego starzenia i powstawania przebarwień. Witamina E ma działanie przeciwzapalne, więc może być pomocna w leczeniu różnorodnych chorób skóry, takich jak trądzik, łojotokowe zapalenie skóry lub oparzenia słoneczne.

Wykazano, że naturalna witamina E jest dwukrotnie lepiej przyswajana przez organizm niż jej forma syntetyczna. Warto o tym pamiętać i zamiast łykać ją w postaci kapsułek, należy starać się wzbogacić dietę o jej źródła naturalne. Szczególnie bogate w tokoferol są oleje roślinne, szczególnie z kiełków pszenicy, orzechy, migdały, awokado, kukurydza, produkty z pełnego przemiału zbóż oraz szpinak.

Ze względu na swoje korzystne oddziaływanie na skórę witamina E jest bardzo często składnikiem kosmetyków pielęgnacyjnych i leczniczych. W kosmetykach najczęściej spotykaną jej formą jest pochodna estrowa (w składzie podana jest nazwa tocopheryl acetate), która jest najbardziej stabilna. Często w recepturach kosmetyków występują też oleje bogate w tokoferol, najczęściej olejek z kiełków pszenicy. Preparaty z witaminą E zwiększają elastyczność i gładkość skóry i opóźniają jej starzenie. Przyspieszają również proces gojenia ran i zmian zapalnych oraz zapobiegają powstawaniu przebarwień.