Śmierć ośmioletniej żony. Czas powiedzieć - NIE!
Kiedy skończyła się bajka, mama Ewy klasnęła w ręce i powiedziała: - No żabko, pora spać. Ewa niechętnie pomaszerowała do łazienki, umyła ząbki różową pastą do zębów i wtulając nos w pluszowego królika słuchała jak pada deszcz na toruński bruk. Pomyślała, że następnego dnia czeka ją wycieczka do parku. Pani w klasie obiecała, że będą robili kasztanowe ludziki... Tej samej nocy w miasteczku Hardh, w dalekim Jemenie inna ośmiolatka wykrwawiła się na śmierć.
W wielu kulturach dziewczynki wydawane są za mąż za dużo starszych od nich mężczyzn, często przyjaciół lub znajomych ojca. Małżeństwa zawierane przez nastolatki z panami po czterdziestce to norma w Bangladeszu, Indiach, Kuwejcie. W wielu krajach Ameryki Centralnej i Afryki oraz Azji Południowej małżeństwa aranżowane są przez rodziców, a dzieci „przyrzeczone są sobie” aż do momentu, kiedy osiągną dojrzałość seksualną, co w przypadku wielu dziewcząt ma miejsce nawet przed 12 rokiem życia. Rawana została wydano za mąż za mężczyznę czterdziestoletniego, gdy miała osiem lat. Umarła po swojej nocy poślubnej, po tym jak „mąż” brutalnie zgwałcił ją, wskutek czego doszło do poważnych urazów narządów wewnętrznych. Dziecko wykrwawiło się. Rawana nie żyje. Trzeba było takiej ofiary, aby świat pochylił się nad praktykami, jakim z lubością oddają się panowie w Jemenie? (15 procent Jemenek wychodzi za mąż przed 15 rokiem życia!). Jasne, w gorącym klimacie wszystko dojrzewa szybciej, to i czternastolatka o wybujałych kształtach odpowiednio podrasowana może uchodzić za młodą kobietę. Ostatecznie w sesjach mody w kolorowych magazynach, w naszej kulturze ubrania dla czterdziestolatek prezentują nastolatki zrobione na dwudziestoparolatki i nikt się specjalnie nie gorszy. Być może Rawana z Jemenu odpowiednio umalowana i ubrana wyglądała na dziewczynę, nie dziecko? Być może wyglądała, ale kobietą NIE BYŁA.
Antropolodzy kultury ostrzegają przed zbyt pochopnymi ocenami. Patrzymy wszak na różne zjawiska z naszego, europocentrycznego punktu widzenia. Pewne rzeczy wydają nam się dziwne, niezrozumiałe, nieakceptowalne. Lecz przecież funkcjonują nie w naszym kraju, nie w naszym kręgu kulturowym, nie na naszym podwórku. Prawnie sankcjonowana pedofilia w Jemenie? Kazirodztwo w gwatemalskiej wiosce? Przemoc domowa w kolumbijskiej rodzinie? A cóż nam do tego? – ten i ów zapyta.
Nie jestem zdania, że system europejski i normy, wg jakich żyjemy, są jedyne, święte i pora narzucić je całemu światu. Lecz jedno jest pewne. Tych dzieci nikt nie pyta o zdanie. Jedyni, którym mogą wierzyć tacy mali ludzie w tym momencie rozwoju (kilkulatki) to rodzice. A to oni wszak sprzedali i oddali Ramanę w mężowskie ręce. Wprawdzie rząd jemeński zapowiedział ukaranie winnych tragedii (rodziców i „męża” dziewczynki), ale czy jednorazowa przykładowa kara (pod naciskiem opinii publicznej) rozwiąże problem? I dlaczego ukarani mają być akurat ci, a nie wszyscy inni, których dzieci miały więcej szczęścia i przeżyły bolesną utratę dziewictwa? Biedne rodziny oddają mężom swoje córki, by uniknąć dalszego łożenia na nie i utrzymywania ich. A że niektóre umierają? Takie jest prawo dżungli.
Najwyższa pora je zmienić. Rządy krajów, gdzie zawierane są małżeństwa dzieci, powinny zmienić prawo i określić dolną granicę wieku dla ślubów. Dzieci powinny pozostać dziećmi. I mieć prawo w wieku ośmiu lat nie spełniać obowiązków żony, lecz zajmować się robieniem ludzików. Nieważne, czy z kasztanów, bambusa czy pestek mango.
Zdjęcie: wikipedia, domena publiczna
