Czy niedobór magnezu zagraża dziecku w łonie matki?

Magnez kontroluje skurcze mięśni i późniejsze ich rozluźnienie, zapewnia komórkom dopływ energii, a także ma wpływ na aktywację ponad 600 enzymów. Równowaga wapniowo-magnezowa u kobiet w ciąży czyni je bardziej odpornymi na stres, ponieważ pierwiastki te regulują pracę układu sercowo-naczyniowego i pomagają utrzymać zdrowe ciśnienie krwi. A czy niedobór magnezu jest groźny dla płodu? Pierwiastek ten odgrywa rolę w podziale i wzroście komórek embrionalnych.

W późniejszych stadiach ciąży magnez magazynuje się w rosnących kościach i mięśniach płodu. Naukowcy znaleźli związek między jego niedoborem a wewnątrzmacicznym zahamowaniem wzrostu płodu (IUGR)[1], z potencjalnie wynikającymi z tego zaburzeniami metabolicznymi - czymś, co ma konsekwencje na resztę życia człowieka. Inne badania sugerują, że braki magnezu mogą powodować problemy z regulacją temperatury ciała dziecka, co może prowadzić do zespołu nagłego zgonu łóżeczkowego niemowląt (SIDS)[2].

Na szczęście dla płodu, sprytne mechanizmy obronne natury powodują, że nawet kobieta, która przyjmuje mniej magnezu niż powinna, może urodzić zdrowe dziecko. Odbywa się to przez wyczerpywanie rezerw matki, przejawiające się skurczami mięśni, bólami głowy i spadkiem energii.

Objawy te same w sobie nie są powodem do niepokoju, ale jeśli wystąpią, warto oznaczyć poziom magnezu we krwi na poziom magnezu. Jeśli w czasie ciąży wystąpi jego silny niedobór, dochodzi do skurczów, które w poważnych przypadkach mogą prowadzić do przedwczesnego porodu. Ponadto podejrzewa się, że braki magnezu są odpowiedzialne za nasilenie nudności w ciąży, a nawet wystąpienie stanu przedrzucawkowego. Złagodzenie objawów następuje niemal natychmiast po wyrównaniu niedoboru tego pierwiastka. Tak więc jego zrównoważony poziom jest niezbędny dla zdrowia matki i dziecka.

Ile magnezu należy zażywać w czasie ciąży?

Instytut Żywności i Żywienia zaleca kobietom w ciąży dzienne spożycie magnezu na poziomie 360 mg – nieco więcej niż normalnie polecana wartość dla kobiet po 30. roku życia. Jednym z powodów jest to, że ze względu na zmiany hormonalne, przyszłe matki wydalają więcej magnezu wraz z moczem. Z kolei kobiety karmiące przekazują dużo tego pierwiastka dziecku poprzez mleko. Warto zadbać o prawidłowe stężenie minerałów jeszcze przed poczęciem. Wielu lekarzy zaleca uzupełnianie magnezu przez całą ciążę aż do końca karmienia piersią.

Jak uzupełniać magnez?

Dużo magnezu mają orzechy i nasiona – pestki dyni, słonecznika, siemię lniane, kiełki pszenicy i owies. Można z nich stworzyć na śniadanie musli i dodać plasterki banana, bogatego w magnez i potas. Warto też pić wysoko zmineralizowaną wodę. Jeśli to wciąż za mało, magnez w ciąży trzeba uzupełniać lekiem w postaci np. soli kwasu asparaginowego.

Czy magnez można przedawkować? Zdrowy organizm bez problemu wydala jego nadmiar. Może to jednak prowadzić do efektu ubocznego, czyli lekko przeczyszczającego działania magnezu. Choć podczas ciąży często występują zaparcia, można łatwo tego uniknąć przyjmując małe dawki magnezu przez cały dzień. Pamiętajmy jednak, by po leki w ciąży sięgać zawsze w porozumieniu z lekarzem.

[1] D. Szostak-Węgierek: Znaczenie prawidłowego żywienia kobiety w czasie ciąży. Żywienie Człowieka i Metabolizm, s. 160-171, 2004.
[2] M. Bara, R. Bertin, J. Durlach, V. Durlach, M. Goubern, A. Guiet-Bara, R. Mettey, G. Olive, D. Rayssiquier, D. Ricquier: Magnesium Research. Magnesium and thermoregulation. I. Newborn and infant. Is sudden infant death syndrome a magnesium-dependent disease of the transition from chemical to physical thermoregulation? s. 259-278, 1991.