Powikłania po kwasie hialuronowym

Powikłania po kwasie hialuronowym nie są niestety obecnie rzadkością, mimo, że preparat jest teoretycznie materiałem biozgodnym, a więc bezpiecznym, a sam zabieg dość prosty w wykonaniu. Reakcja alergiczna, zakażenie, ropień, a nawet martwica skóry lub utrata wzroku to zagrożenia, które płyną z zabiegu z użyciem HA, jeśli jest on złej jakości, pacjent zostanie błędnie zakwalifikowany lub zabieg zostanie nieprawidłowo wykonany. Co dokładnie grozi pacjentom, z czego mogą brać się powikłania i jak ich unikać?

Niestety obserwuję, że powikłań po zabiegach z użyciem kwasu hialuronowego jest coraz więcej. Sam dostaję kilkanaście maili tygodniowo, opisujących różne takie przypadki i trafiają do mnie pacjenci z dużymi problemami po HA.
Z czego biorą się powikłania po zabiegach kwasem hialuronowym
Powikłania po zabiegach kwasem hialuronowym mogą wynikać z kilku przyczyn: błędnie zakwalifikowanego do zabiegu pacjenta, nieprawidłowo podanego preparatu lub ze złej jakości kwasu. Jeszcze niedawno większość powikłań po HA wynikała ze złego sposobu podania kwasu. Obecnie ich przyczyną jest głównie wykorzystywanie preparatu słabej jakości co jeszcze niedawno bardzo rzadko się zdarzało. Ale omówmy po kolei wszystkie trzy przyczyny.

1. Kwas hialuronowy może być złej jakości. Sam kwas hialuronowy, jako związek chemiczny jest dla nas w pełni bezpieczny, biozgodny. Mamy go bowiem w naturalnej postaci bardzo dużo w organizmie. Jednak wykorzystywany w medycynie estetycznej preparat nie jest czystą formą tego związku. Prawdą jest bowiem, że kwas hialuronowy wykorzystywany do zabiegów otrzymywany jest sztucznie, w fabryce. A to oznacza, że nie jest w stu procentach czystym kwasem hialuronowym, bo proces produkcji nie pozwala na otrzymanie takiego idealnego preparatu. Kwas hialuronowy jest wytwarzany przez genetycznie zmodyfikowane bakterie. Najważniejszym etapem produkcji kwasu nie jest jego synteza przez bakterie, ale oczyszczanie kwasu hialuronowego. Jakoś trzeba powstały kwas odseparować od bakterii, które go produkują. Okazuje się, że większość komplikacji wskutek stosowania HA wynika nie z samego charakteru kwasu, ale właśnie z zanieczyszczeń białkowych. Obecność w preparacie bakterii niesie poważne ryzyko infekcji i biofilmu, natomiast pozostałości ścian komórkowych to silne alergeny (sam HA nie alergizuje). Organizm pacjenta może je też zidentyfikować jako ciała obce i zareagować mechanizmami obronnymi. Tak więc oczyszczanie kwasu hialuronowego jest kluczowe, a ponieważ jest dosyć kosztownym procesem, tanie kwasu bardzo przechodzą przez mniej dokładny proces oczyszczania. Kolejnym etapem technologii produkcji, na którym może dojść do zanieczyszczeń, jest sieciowanie, czyli zagęszczanie kwasu poprzez dodawanie do niego specjalnego preparatu, pod wpływem którego cząsteczki kwasu łączą się w większe konglomeraty. Większość producentów HA używa do sieciowania tego samego preparatu, jednak nie każdy dysponuje warunkami gwarantującymi wysoką aseptykę i pełną sterylność. Sam preparat sieciujący też może być różnej jakości i czystości, a to dla jakości gotowego kwasu ma kluczowe znaczenie. Do zanieczyszczenia kwasu może też dojść na etapie pakowania, przechowywania i transportu. Samo opakowanie/strzykawka może być wykonane z bezpiecznego plastiku albo przemysłowego, zawierającego jakieś toksyczne związki. Ale tego ani lekarz, ani pacjent, nie jest w stanie zweryfikować, to już zależy od etyki producenta.
Można więc powiedzieć, że na rynku krążą dobre i złe preparaty kwasu hialuronowego. Różnica wynika ze stopni zaawansowania procesów oczyszczania, sieciowania, sterylizacji i pakowania samego produktu. Kiedyś było kilkunastu producentów i większość z nich produkowała dobre kwasy, i było wiadomo, które z nich są dobre, a które nie. Dziś rynek się rozrósł, można kupić na aukcjach internetowych kwas hialuronowy takich firm, o których istnieniu nigdy nie słyszałem, i które być może w ogóle nie mają certyfikatów jakości. Co więcej można również spotkać podróbki markowych preparatów. W tym przypadku powikłania nie biorą się więc z samego zabiegu lecz z oszczędzania na, jakości preparatu, który może być bardzo wątpliwej jakości. Cena bowiem między najtańszym a najdroższym preparatem może być nawet pięcio- do dziesięciokrotna. Ostrzegam więc przed podejrzanie tanimi preparatami, ponieważ ich użycie może bardzo mocno odbić się na bezpieczeństwie pacjentów.

2. Pacjent jest źle zakwalifikowany do zabiegu. Powikłania mogą również brać się stąd, że zapomina się o tym, że nie każdemu pacjentowi można wykonać zabieg kwasem hialuronowym mimo, ze jest to bezpieczny preparat. Przed zabiegiem trzeba koniecznie przeprowadzić dokładny wywiad z pacjentem, sprawdzić czy nie ma przeciwwskazań. Przykładem są tu różnego rodzaju choroby autoagresji. Trzeba mieć tego świadomość i umieć odmówić takim pacjentom zabieg. Tacy pacjenci mogą reagować alergicznie nawet na preparat dobrej jakości, ponieważ ich organizm jest wyczulony i będzie zwalczał najdrobniejsze resztki bakterii.

3. Preparat jest nieprawidłowo podany. To bardzo ważna kwestia. Zabieg musi wykonywać odpowiednio wykwalifikowana osoba, która zna bardzo dobrze anatomię, wie w które miejsca może bezpiecznie podać kwas hialuronowy i jak głęboko powinna to zrobić i ile preparatu może bezpiecznie wstrzyknąć. Wstrzyknięcie kwasu w złe miejsce może bowiem w najlepszym wypadku skończyć się nieestetycznym wyglądem, a w najgorszym utratą wzroki i martwicą skóry, jeśli trafimy akurat w naczynie krwionośne. Trzeba podkreślić, że wykonując zabieg z użycie HA wstrzymujemy implant. Cała twarz jest usieciowana naczyniami, nie ma więc w pełni bezpiecznych miejsc do jego podania, jedne są bardziej bezpieczne i w te trzeba celować a inne niebezpieczne i ich należy unikać.
Poza tym lekarz musi dbać o aseptykę zabiegu, czyli wykonywać go sterylną igłą i strzykawką, po wcześniejszym odkażeniu okolic zabiegowych, aby wraz z zabiegiem nie zainfekować pacjenta bakterią z zewnątrz.

4. Czasami tak się dzieje bez powodu. Bywa również, że powikłanie pojawi się mimo podania dobrej jakości preparatu, nie było przeciwwskazań do zabiegu, który został dobrze wykonany. Zdarzają się takie rzeczy jak drobne krwiaki, przebarwienia, lekka bolesność lub stwardnienie po nakłuciu skóry.

Rodzaje powikłań po zabiegach HA
1. Nietolerancja na kwas hialuronowy, wynikająca z podania kwasu złej jakości. Objawia się reakcjami alergicznymi u pacjentów, a te mogą być bardzo silne, objawiające się bardzo dużą opuchlizną, dużą bolesnością, czasem stwardnieniem ostrzynkiętego miejsca. Uczulenie występuje szybko, do kilku godzin po zabiegu. To poważne powikłanie, które należy jak najszybciej korygować. Jeśli dłużej się utrzymuje, doprowadza do niekorzystnych zmian estetycznych, czyli zwłóknień, czy zmian rysów twarzy.
2. Reakcja alergiczna na kwas hialuronowy dobrej jakości, ale podany źle zakwalifikowanemu pacjentowi. W tym przypadku problem pojawia się dużo później nawet po dwóch tygodniach lub miesiącu po zabiegu. Również pojawia się opuchlizna
3. Stany zapalne i ropień. Pojawiają się w wyniku źle przeprowadzonego zabiegu, w niesterylnych warunkach, kiedy przy okazji nakłucia i wprowadzenia preparatu do tkanki dostaje się też w nią bakteria z zewnątrz. Stan zapalny, a w gorszych przypadkach ropień pojawia się najczęściej po kilku dniach.
4. Biofilm. To sytuacja również zakażenia bakteriami, które dostają się do tkanki z zewnątrz, przy okazji wykonywania mezoterapii HA, ale ukazuje się dopiero w chwili kiedy preparat się zaczyna rozpuszczać. To może być sytuacja, kiedy do środka dostaje się nawet bardzo mała ilość bakterii (jedna lub dwie). Wcześniej bakterie są niewidoczne dla organizmu, ponieważ wchodzą w żel z kwasu hialuronowego. Tam przez wiele tygodni, a nawet miesięcy namnażają się. Kiedy kwas zaczyna zanikać, organizm wychwytuje bardzo dużą już liczbę bakterii. Dochodzi wtedy do ostrego stanu zapalnego, który może objawić się zaczerwieniem lub nawet ropnia. To może wynikać z nieprawidłowego podania kwasu, w niesterylnych warunkach, a może też się zdarzyć bez winy lekarza, nawet, jeśli preparat był dobrej jakości i warunki ascetyczne.
5. Martwica skóry. Powstaje w wyniku złego podania HA w okolice naczynka lub wręcz do naczynia. Zostaje ono wtedy zatkane, w wyniku czego dochodzi do martwicy skóry.
6. Utrata wzroku. To bardzo rzadko spotykane powikłanie, ale możliwe. Powstaje również w wyniku w wyniku złego podania HA w naczynia krwionośne siatkówki które przebiegają w okolicy nosa.
7. Nieestetyczny wygląd. To bardzo często spotykane, ale powiedziałbym że nie do końca powikłanie, ile nieumiejętne wykorzystanie kwasu hialuronowego do zabiegów, do których nie powinien być przeznaczony (np. wypełniania doliny łez) lub powinien być wykorzystany w inne sposób (np. w mniejszej ilości). Powoduje wtedy opuchliznę w dziwnych miejscach, nieestetyczne wałeczki i zniekształcenia twarzy, czy też przesunięcia implantu w inną niż zamierzona część twarzy.
8. Opuchnięcia pod oczami. To jeden z częstszych efektów, który zaliczyłbym właśnie do złego zakwalifikowania i nieprawidłowego podania kwasu oraz nieumiejętnego wykorzystanie kwasu hialuronowego. Pacjent, który miał dolinę i cienie pod oczami po zabiegu ma jeszcze gorsze efekty w postaci opuchnięć pod oczami. To bardzo częste powikłanie i trudne do zniwelowania, ponieważ nawet jeśli rozpuścimy kwas hialuronowy bardzo często te obrzęki pozostają i utrwalają. Ich niwelowania zajmuje czas i nie zawsze jest możliwe do całkowitego wyleczenia.
9. Drobne krwiaki, przebarwienia, lekka bolesność lub stwardnienie po nakłuciu skóry. To są rzeczy niezależne, bardzo indywidualne. Utrzymują się kilka dni po zabiegu.

Zabieg mezoterapii kwasem hialuronowym nie jest tak prosty jak niektórym może się wydawać. Przed jego wykonaniem musimy znać ryzyko i możliwe skutki uboczne. Aby zapewnić bezpieczeństwo swoim pacjentom, należy być bardzo dobrze wykształconym dla prawidłowego wykonywania tego zabiegu i na pewno nie należy oszczędzać na samym preparacie.

Źródło: Triclinium

Podziel się:

Przeczytaj także:

Ten artykuł nie ma jeszcze komentarzy

Pokaż wszystkie komentarze

Także w kategorii Uroda:

Efekt jojo - problem wielu z nas Kawa w kosmetyce Leczenie zębów w czasie ciąży Solarium – dwa razy się zastanów zanim skorzystasz Przekonaj swojego mężczyznę, by ćwiczył z Tobą Szczupłe, wymodelowane, jędrne ciało na lato – powiedz mu TAK! Jak pozbyć się krost? Czesanie włosów Czerwona pomadka Kate Moss Francuski manicure krok po kroku Wypadają? Nie panikuj!

Popularne w tym tygodniu:

Skóra z wiekiem cieńczeje – jak temu zaradzić?